Ikasteko baliabideak

01
Aza
2008

Eustat: eskola web

Interneten batzuetan interesgarria izaten da sarri erabiltzen ditugun hitzekin bilaketak egitea. Gaur "ataza" hitzarekin probatu dut, eta hainbeste emaitzaren artean, espero ez nuen webgune batean aurkitu ditut gauza interesgarriak, EAEko Eustat estatistika institutuaren webgunean hain zuzen ere.

Webgune horren barruan eskola web deritzon atalean ikasle, irakasle eta gurasoei eskaintzen dizkiete hainbat material estatistikaren mundua hurreratu eta estatistiken gainean haibat aktibitate egiteko: unitate didaktikoak, jolasak edo Altxorraren bila erako jarduerak, besteak beste.

Unitate didaktikoak sailean hainbat gairen inguruko ataza sortak batu dituzte:

Ikusten duzuenez, atazok eskola eta hezkuntza munduan pentsatuta daude eginda. Hala ere, seguru nago euskaltegi eta euskara eskoletan era batera edo bestera jorratzen diren gaiak izaten direla gehienak, eta guretzako gauza baliagarriak ere egongo direla, atazak egiteko ideiak edo dokumentuak baino ez badira ere.

Atazak pdf formatoan eskuratu daitezke, eta bakoitzak fitxa batean du azalpena.

29
Ira
2008

Azpitituluak euskaraz

Azpitituluak EuskarazLuistxo Fernandezek duela astebete inguru aurkeztu zigun Sustatun bere azken ekimena: euskarazko azpitituluak batzeko gune kolaboratiboa.

Filmak, telesailak, dokumentalak, saioak... Ikusentzunezko edozein produktu ulertzen lagundu ahal digute azpitituluek eta egitea ez da bereziki saila, denbora, gogoa eta pazientzia izanez gero.Gunean zelan egin azaltzeko wiki modukoa zabaldu du hain zuzen ere.

Momentuz ez dago jenero askorik, hasi berria da, baina ekimena hor dago eta une honetan dagoena agian baliagarria izan daiteke euskara ikasten edo irakasten dabilen baten batentzat.

Ez da eztabaida berria filmak bikoiztea edo azpititulatzearena, eta ez gara horretan sartuko. Egia da azpititulatzeak euskaldunek ikus litzaketen filmen kopurua sano handituko litzatekeela. Dena dela gureari begira jarrita azpititulatzeak aukerak zabaltzen ditu:

  • Testu laburrak eta ikusten denarekin oso lotuak dira, beheko mailetatik praktikan ipini daitekeen irakurketa estiloa alegia.
  • Gerora, bikoizketetan edo euskarazko jatorrizko ikusentzunezko ekoizpenetan entzungo den hizkera identifikatu, ezagutu eta harekin ohitu eta lantzeko bidea: hiztegia, esamoldeak, diskurtso "zinematografikoa"...
  • Ez da ahaztu behar hizkuntza ikasten ari denarentzat biziki lagungarri suertatzen zaiola ulertzeko ahalegina egin behar duen ahozko testua ulertzen lagunduko dioten tresnak eta baliabideak. Entzuten duena entzun eta ikusi ahala irakurri ahal izatea da horietako bat. Bideo transkripzioak ematen dira sarri, gaur egueneko teknologiekin nahikoa eskuragarri izan daiteke transkripzio horiek azpitituluetara ekartzea. Nik neuk, apur bat menperatzen ditudan hizkuntzetan ulermena hobetzeko batzuetan DVDko jatorrizko bertsioa eta jatorrizko hizkuntzaren azpitituluak ipintzen ditut batera, ariketa ona izaten da, eta alboan hiztegiren bat (ordenagailuan adibidez) badaukazu hobeto.
18
Ira
2008

Euskal encodings

Aspaldian ezaguna, baina kasu handirik egin barik gaur Igor Leturiak eta Sustatuk gogorazi arte. Euskal Encodings erabiltzaile euskaldunen komunitatea da, P2P zerbitzuen bidez, Emule batez ere, euskarazko serieak, filmak eta edozelako bideo emanaldiak grabatu edo ripeatu (gazt, eng) ondoren sarean zabaltzeko.

Katalogoa ikusita denetarik daukagu, eta asko:

Uste dut Emuleren funtzionamenduak euskal internauten artean -baita euren burua analfabeto digitaltzat aurkezten duten askoren artean ere- ez lukeela azalpen gehiegirik behar. Seguru blogak, wikiak, sare sozialak, podcastak eta oro har internet-en inguruan hainbat arazo eta zalantza plazaratzen dituzten askok badakitela zein den pelikula, diskoa edo liburuak mandoari enkargatzeko prozedura, jakin eta egin (ala ez?).

Edozelan ere, zerbitzu eta programa hauen legalitatea, polemikak eta kontuak gora behera (Igorren mezua irakurtzea gomendatzen dizuet, kontzientzia arazorik balego-edo), P2P sistemak oso bide interesgarri eta eskuragarriak izan daitezke bideo luze eta kalitatezkoen banaketarako, eta ez soilik "pirateatutakoak". Izan ere, badira euren edukiak zabaltzeko P2P protokoloak aukeratu dituzten telebistak, aplikazioak edo bideo-zerbitzuak.

Gurera etorrita, adibidez, HABEk antolatzen dituen hitzaldien bideoak (total, liburutegitik debalde eskuratu ahal baduzu, zer dio sarean ipintzen badira?), edo euskaltegietan dauzkagun pelikula horiek guztiak (Aizu! DVDa kopiatu eta bidaliko didazu, faborez?) edo kilobiteen tonak pisatzen duten material horiek guztiak (eta zelan bidaliko dizut?) banatzeko aukera interesgarria da. Gainera, susmoa dut balizko erabiltzaile askok ez luketela honetarako prestakuntza gehiegi beharko, bakar-bakarrik etxerako egiten dena lanerako ere egin daitekeela konturatzea.

Igual opari bat egingo diet P2Pren bidez hemen dabiltzan laguntxu biri.

01
Uzt
2008

Euskara hobetzen

Delicio.us-en bitartez (mila esker Jolaus), Pausoz pauso normalizazio bidean blogera heldu gara. Getxoko Berritzeguneko Hizkuntza Normalkuntzako sailetik mantentzen da bloga, eta berton Euskara hobetzen izeneko atal batean hizkuntzaren inguruko arau eta gomendio batzuk eskaintzen dizkigute .doc formatuan.

Zuzentasun arauak, esamoldeak eta hizkuntz-gomendioen zerrenda. Interesgarria ikasten ari direnak euskarari buruz gauzak ikasi eta euskara ikasteko pilula txikietan.

Hemen daukazue zerrenda (.doc).

Read this document on Scribd: zerrenda1
13
Eka
2008

Iragarki laburrak

Euskarazko testu erraz, arrunt eta erabilgarrien bila bagabiltza, beste aukera bat dugu aste honetatik aurrera: iragarkilaburrak.com.

Etxebizitza, autoak edo bestelakoen salerosketako iragarkiak gure paisaiaren ohiko osagai eginda daude aspaldi. Gaiak zein testuak eskoletan, behe mailetan adibidez, sarri agertu eta lantzen dira, hurbilak eta interesekoak seguruenik.

EKTk ipini du martxan iragarki laburrak euskaraz batu eta argitaratzeko zerbitzu hau. Online ditugu denak, baina hainbat hedabideren bidez ere paperatuko dira.

Beste testu-iturri interesgarri bat beraz. Eta ez hori soilik, euskaraz salerosketak egiteko bidea ere bai, maila handirik gabe irakurri eta sortu daitezkeen testuekin gainera.

Bertako Hedabideak SLren ekimen honen berri zehatzago daukazue Berrian eta Sustatun.

13
Eka
2008

Consumer aldizkaria

Kontsumoa -ismo atzikiarekin edo barik, gure bizitzaren parte da duda barik, onerako nahi txarrerako merkatuan gaude denok sartuta. Produktuak eta zerbitzuak ohiko mintzagai bihurtuta ditugu hala aspaldian, eta horren ingurukoak klaserako gai ere bihurtu ohi zaigu.

Mundu horretaz jarduteko orduan aspaldian dugu ezaguna Eroski fundazioaren Consumer aldizkaria. Bertan euskaraz zerbait topa zitekeen arren, eduki gehienak erdaraz aurkeztu izan dizkigu orain arte.

Hemendik aurrera berriz Consumer aldizkaria oso-osorik izango dugu euskaraz. Online edo paperean. Irakurgai, mintzagai eta ideia iturri interesgarria guztiok hurbil-hurbil dugun zerbaiten inguruan.

Aldizkariaren webgunean daukazue informazio gehiago.

Portzierto, noiz egingo dute euskaltegien konparatiba bat? Wink

28
Mai
2008

Euskara ikasteko.net

Euskara ikasteko.net izena baina www.euskaraikasteko.com helbidean galde-erantzunen jokoak eskaintzen dituen webgunea agertu da asteotan.

Euskara ikasten ari direnei laguntza ematea da Ametsa Soft-en proiektu honen asmoa, horretarako 1.500 galderaren jokoa prestatu dute. Jokoa erraza da, sartu, izena eman, kategoria bat hautatu (aditza, gramatika, ortografia, esaerak, hiztegia edo sinonimo-antonimoak), eta galderei erantzuten hasi.

Egia esanda, atariko proba baten estilokoak dira galdera gehienak, hutsunea betetzeko hiru aukeratatik zuzena aukeratu eta momentuan esaten dizu asmatu duzun ala ez, erratuz gero, "bizitza" bat galtzen duzu, horrela aurrera jarraitzen duzu bizitzak amaitu arte edo galetegia osatu artea. Galderak eta erantzunak pdf formatuan ekar daitezke ordenagailura bestalde.

Proiektuaren gidan (pdf) irakur ditzakezue beronen nondik norakoak, eskoletako umeei zein nagusiei dago zuzenduta, irakasleentzako tresna osagarri modura edo norberak bere kasa erabiltzeko.

Funtsean gramatika eta hiztegiaren inguruko edukiak ditugu nagusi. Jolas modura aurkeztuta, erakargarriago egiten dira, eta hori beti da txalotzekoa, eta erabilgarria.

Hala ere, teknologia tartean dabilela hizkuntzak ikasteko tresna hauetako askorekin sentsazio berdintsua izaten dut sarri. Ez dira hizkuntza ikastearen eta hizkuntzaren beraren ikuspegi zabalagoa eta irudimen apur bat falta?

17
Mai
2008

Nondik nora? GPSarekin ikasi... eta erabili

Euskal Herian internet, blogosfera eta halako planetetan gabiltzan sateliteok badakigu Eibar partean alunizatzeko base inportantea daukagula. Eibar.orgeko koadrila izan da saltsa hauetako eragile handia neurri handi batean. Eta ez dira gelditzen ez. Azkena, TomTom GPS nabigatzailearen ahotsak euskaratu eta denon eskura ipini dizkigute. Okurritu, batu, egin, eta hona hemen emaitza eta instrukzioak.

Hemendik aurrera autoan, oinez edo parapentean gabiltzala Amatiño, Iban, Iturri eta gure Leire izan ditzakegu gidari, satelitetik zuzenean. Eibarreko batuan batzuk eta beste batuan besteak.

Probatzen ibili naiz neure PDAn eta ederto baten dabil. Hemen Leire bere herrira joateko instrukzioak ematen (egun batean bidean aurrera egin beharko dugu):

Zer dela eta hau euskara irakastearekin zer ikusia daukan UFO honetan?

Tira, zenbat biderrez landu duzue klasean "Jarraitu aurrera eta lehenengo kalean bira egin ezkerretara" eta halakoak, hau da, norabideak eta nora edo hara joateko jarraibideak? Ba, orain, klasean barik norberaren katxarroan lantzeko eta ikasteko aukera ere badute gure ikasleek, eta erabiltzeko.

Heldu nahi duten lekura helduko ote diren... Ez dakit, baina Eibarreko sateliteen errua ez da izango behintzat. Errorea ikasprozesuaren ezinbesteko elementua da gainera, ezta?

PD: m-learning, zer da hori?

15
Mai
2008

Euskara-gaztelania hiztegia sakelako telefonoan

Nola esaten da?... Zenbat biderrez erantzun behar diogu galdera horri egunean zehar? Eta zenbatetan bidali dugu ikaslea hiztegian kontsultatzera?

Mesedez, amatatu mobilak klasean! Hau ere azkenotan behin baino gehiagotan esatera heldu behar izan dugu, ezta? Edo esan barik, azalpena edo egiten ari garenaren erdian bi euroko politono baten doinuak zelan eteten duen desesperatu bai.

Tira ba! Denean alderdi positiboa ere badenez, Donostiako Euskara Patronatokoek sakelako kantsagarri horietan hiztegia sartzeko aukera eman digute, euskara-gaztelania hiztegia sakelakoan.

Eleka eta Bluexarek garatu dute, hiru bide daude jasotzeko:

  • SMStik 5464 zenbakira Hiztegia hitza bidalita. (0,15€ + BEZ)
  • WAPen bidez, http://www.euskaraz.net/wap helbidera joanda telefonotik.
  • Ordenagailura hemendik jaitsita. Gero USB edo beste kanal baten bidez telefonora eraman.

Eskerrak eman beharko dizkiegu Donostiako Udal Patronatokoei klasean bake apur bat ematearren baino ez bada ere, ezta? Tongue out

PD: M-learning? Zer da hori?

PD2: Segapotoa? Zer da hori?

15
Mai
2008

Idatzizko dokumentuak zabaltzeko zerbitzuak

Aspaldian gabiltza hemen kaparrada ematen jakintza, ezagutza eta web2.0 bizimodu estiloarekin bat konpartitu eta partekatzaren komenientziaz. Ez da erraza kultura horren izpiritua harrapatzea, are gutxiago horretarako baliabide teknikoak ezagutu eta erabili barik.

Gurean hain zuzen ere, ikasmaterialak partekatzeaz egin dugu berba behin baino sarriago. "Ikasmaterial" hitzaren definizioaren buelta guztiekin ere, klase askotako produktuak aurkituko ditugu sarri: dokumentuak, entzungaiak, bideoak, idatzizkoak, interaktiboak, irakurtzekoak, entzutekoak, ikustekoak...

Klasikoenera joanda, irakasle batek produzitzen duena, orokorrean idatzitako testuak izango dira: klaserako ariketak, atazak, sekuentziak... Askotan koadernoan eskuz zirriborratuta baino ez ditugu izango, beste askotan buruan apuntatuta. Egia esanda, gehienetan ez da edizio eta maketazioan aparteko lanik egin beharko zerbait partekatzeko, idatzi besterik ez. Baina era berean, testu prozesadoreko dokumentuetan (Msword, OpenOffice...) eta halakoetan edukiko ditugu gordeta gure kumetxoak. Zelan partekatu horiek internet-en? Tira ba, aukerarik bada.

Sinpleena blog edo wiki batean idaztea izan daiteke, baina oraindinokarren askorentzat WYSIWYG guztien laguntzarekin ere HTML kodea ez da gure abilidade edo testuekin bat etorriko. Eta gure dokumentua bere horretan ezin dugu publikatu? Bai, lagunak. Hemen aukera batzuk:

Scribd

Dokumentuen Youtube deitu zitzaion hasiera batean. Zer egiten du? Erraza. Zeure ordenagailuan daukazun dokumentu bat hartu, eta interenten dagoen-dagoenean erakusten du. Irakurtzeko eta haren barruan nabigatzeko aukerekin. MSoffice eta  OpenOffice-ko dokumentuak igo eta formato desberdinetan aurkezten dizkizu: pdf, testu hutsa, eta entzuteko moduko testu modura ere aurkezten dizu, baita jatorrizkoa jaisteko aukera eman ere. Bestalde, dokumentuak PDF hutsean ere igo ahal dituzu. Etiketatu eta sailkatu egin ahal dituzu eta, gainera, taldeak sortu ahal dituzu beste batzuekin batera zerbaiten inguruko dokumentu bildumak osatzeko.

AEKn, proba modura, ataza batzuk jarri ditugu han. Hemen daukazue adibide bat. Horrez gain talde bat sortu dugu "Atazak eta ikasmaterialak" izenekoa, materialak partekatu nahi dituzten beste batzuekin bilduma handiagoa osatzeko. Ez dugu arrakasta handirik eduki, baina.

Read this doc on Scribd: Kirol arriskutsuak 1A

Scribd, estilo honetako zerbitzuen artean ezagunena eta erabiliena da duda barik. Baina ez da bakarra. Hona hemen beste batzuk:

Edocr

Scribd-en antzera, formato desberdinetako dokumentuak igo eta erakusteko moduan ipintzen ditu. Onerako nahiz txarrerako Scribd baino sinpleagoa da. Dokumentuak sailkatzeko aukera gutxiago, baina aldi berean fitxategiak bihurtzen arinago eta fidagarriago, besteak baino arazo gutxiago bihurtzean hain zuzen ere. Neure ustez oso gomendagarria blogetan dokumentuak enbotatzeko. Hemen daukazue lehengo ataza bera.

Aurrekoak baino ikusgarriagoak diren beste bi agertu dira azkenotan. Abantailak: ikusteko modua erakargarria da oso. Kontra: dokumentuak ikusteko denbora eta potentzia gehiago behar da, astunagoak dira nonbait.

Calameo

Zerbitzu hau espektakularra da benetan. Dokumentua osorik ikusi, orriak pasatu, berton bilatu, markak egin... Oso diseinu erakargarria, baina aldi beran oso astuna nabigatzailearentzat. Maketazioa landu baduzu aukera interesgarria izan daiteke diseinu ona erakusteko. Lehengo ataza Calameon.

Isuu

Antzerakoa, beronek dokumentua igotzeko eta enbotatzeko formatu desberdinak eskaintzen ditu. Eraskusteko modua ere ikusgarria da. Hau ere komenigarria dokumentuaren diseinua landua denerako. Ataza Isuu-n.

Ez dugu orain arte apenas aipatu, baina web2.0 zerbitzu gehienen modura, hauek ere "enbotatzeko" kodea eskaintzen dute. Hau da, zeure blog edo webgunean erakusteko aukera (Youtubeko bideoak bezala). Badira hain zuzen ere webgunean erakusteko aukera soilik eskaintzen duten zerbitzuak. Pare bat

Zoho viewer

Zoho online suite-aren parte da. Dokumetua igo eta erakusteko moduan bueltatzen dizu. Epe labur baterako soilik ikusgai uzteko aukera ematen du (egun 1, hilabetea...). Helbide bat ematen dizu eta enbotatzeko kodea, baita jaisteko aukera ere. Aukera ona blog edo webgune batean erakusteko, edo besterik gabe dokumentu astunak epostaz bidali beharrean link hutsa bidaltzeko, posta zerbitzariak kargatu barik. Hemen daukazue lehengo ataza Zoho viewer-en.

Pdfmenot

Hau oraindik sinpleagoa. Interneten dauden pdf dokumentuak erakusteko egina da gehien bat. Ez badaukazu ordenagailura jaisteko gogorik, helbidea sartu eta erakutsi egingo dizu. Gainera enbotatzeko kodea ere emango dizu. Lehengo ataza pdfmenot-en

Honaino lehenengo errepasoa. Hauek guztiok dokumentuak partekatzeko eta zabaltzeko aukera onak dira, ez dute editatzeko aukerarik ematen, horretarako badaude beste zerbitzu batzuk, baina gure "obrak" erakusteko eta lankideen edo ikasleen eskura ipintzeko baliagarriak duda barik. Ahaztu barik aipatu ditugun beste aukera batzuk: eposta mezuari erantsi barik dokumentuak bidali, zerbitzariak kargatu barik blog edo webguneetan erakutsi, papera erabili gabe publikazioak zabaldu... Zeuen esku hemendik aurrerakoa.