euskalduntzea

Inbertsioa

I. kolegak inspirazioa ekarri dit gaur. Berbalagunekiko kontuetara bueltatzeko parada hain zuzen ere. Haiek euskara gora eta behera jardun zuten lehengo egunean. Guk euskara ikasteaz gaur.

Bi lagunekin ibili naiz gaur. Bi kontu: irakasleak eta dirua.

Pozarren etorri zaigu bat euskaltegitik. Irakaslearentzat loreak baino ez dauka. Inoizko onena. Euskaraz pentsatzen irteten ei da klasetik. Gustura dago, bistan da. Irakaslea ezagututa ez naiz harritu, ez. ;-)

Krashenek aspaldian bota zuen iragazki afektiboarena, eta irakasleak parte handia dauka horretan. Egiten duena sinestu, nahi eta sentitzen duen irakasleak arrakastarako puntu asko dauzka, teknika eta teknologia gutxiago edo gehiagorekin.

Halaxe nabarmendu du beste berbalagunak ere. Komunikatzen duen irakaslea baloratu izan du gehien ikasle ibilibidean, konektatzen duen irakaslea. Irakasleak lotu ditu bere ikas-prozesuaren gorabeherekin.

Teknologiaz-eta hainbeste dihardugun honetan, komunikazioa eta enpatiaren balioa hor dago beti. Ez ahaztu.

Ikasteko ibilibidea dela eta ez dela, atzera egin dugu.

Denbora eman dute biek euskara ikasten. Lau urte batak, hamar besteak, etenak tartean. Baita dirua gastatu ere. 6.000 euro inguru kalkulatu du batek. HABEren azterketak gaindituz gero erdia ere ez luke bueltan hartuko. Langileak dira biak, ez funtzionarioak, euren enpresetan ez dago euskara planik edo ikasteko laguntzarik. Gurasoak ere ez dira, eta Bilbon bizi dira. Hala izanda, HABErena dute dirulaguntza jasotzeko aukera bakarra. Defizita eurentzat, duda barik. Ez da oztopo izan orain arte, baina atsegina ere ez.

Irakasleak bezala, ikasleak ere gogoa eta ilusioa behar izaten ditu, eta honetarako saria lantzean behin botatzen diren loreak baino ez dira izaten.

Motibazioa eta normalizazioa

Duela ordubete edo, Argia-ren "Haria" zerbitzu bikainari esker, izan dut gaurko DEIAren edizioan Xabier Larrañagak idatzi duen artikuluaren berri, "Zenbakiek bozkario" izenburupean.

Irakurtzen hasi, eta ohiko artikulu arrunt baten aurrean nengoela uste izan dut: HEAren ikasturtearen hasieraren aitzakiapean (ia 40 mila ikasle, ez dakit zenbat irakasle, ikastordu...) , motibazioaren inguruko hausnarketa bat: ikasle asko bai, baina beraien motibazio nagusia?...

Baina artikuluaren bukaerara heldu naizenean, honako hau dio Xabierrek:

"Arazoa da ideologikoki ezinbestekoa zaigun hizkuntza, ideologian eta praktikan behar ez duen jendea ikasten ari dela gehienbat. Eta jende horren gain utzi duela abertzaletasunak euskararen benetako salbazioa. Injustuaz gain, absurdoa."

Zur eta lur utzi nau honek. Artikulu asko irakurria naiz gai hauen inguruan, baina sekula ez dut antzeko baieztapenik ikusi. Zer esan nahi du benetan? Zer da injustua, norentzat?Zer iruditzen zaizue zuei?

Zuzen badago, kezkagarria; zuzen ez badago, arriskutsua.

Batzuk eta besteak

Zabaldu.com-en bidez Deian Xabi Larrañagak idatzi duen artikulu honen berri jaso dut: Zenbakiek bozkario.

Xabik idatzi dituenak hona ekartzeko modukoak begitandu zaizkit. Ez dira politiko oso zuzenak eta polemikoak izan daitezke zelan irakurtzen den-eta.

Argudio testuetan akabuan ei dago tesi nagusia, eta honako aipua topatu dugu han:

Arazoa da ideologikoki ezinbestekoa zaigun hizkuntza ideologian eta praktikan behar ez duen jendea ikasten ari dela gehien bat. Eta jende horren gain utzi duela abertzaletasunak euskararen benetako salbazioa. Injustuaz gain absurdua.

Baiztapen absolutuegia iruditu zait. Abertzaletasunak euskara ikasleen gain utzi du euskararen salbazioa? Hala da? Baliteke batzuk euskara ikastearekin itsutu izana, baina ez dut uste euskaltzaleon artean ikuspegi orokorra denik inondik ere. Beharbada diskurtso sinplista batzuetan halakoak barruntatu daitezke, baina...

Egia esanda, abertzaletasunaz ari denean ez dakit euskaltzaletasuna ere harekin parekidetzen duen, ala askotan aipatzen den abertzale erdaldunen kolektiboaren erreferentzia ote den. Edozelan ere, termino horiek tentuz eta zehaztasunez erabili behar direla uste dut.

Euskara ikasleen inguruan beste baieztapen hau:

Gauza jakina baita ikasle gehienek agiriren bat eskuratzeko egin dutela matrikula. Horrek ez du esan nahi euskarari gorroto diotenik. Birjaiotzeko aukerarik izango balute guztiek nahiago lukete euskaldun sortu. Baina tituluaren beharra desagertuko balitz zenbatek oparituko lioke hainbeste urte eta izerdi hizkuntza honi -edo besteri-?

Ni neu apur bat nekatuta nago ikasleak tituluaren atzetik baino ez datoz horrekin, ez dut esango gezurra denik, baina eskatuko nuke botatzen denean arrazoitzea eta zehaztea. Topikoa sortzen ari garen sentsazioa daukat bestela, mesederik egiten ez digun topikoa.

Euskategietan 40.000 lagun matrikulatu badira (bide batez. Amaitu da matrikulazioa eta behin betiko datuak dira?) ez da hori arduratzeko seinalea, ikasle horiek "ikasten" dutena eta lortzen dutena bai ordea, eta gehien bat euskaldunon kolektiboa edo komunitatea suspertzeko estrategia eta politiketan dauden hutsuneak. Ikasten duten horiei euskararen beharra piztu beharko lieketenak hain zuzen ere.

Honetaz hausartzeko asteon prentsan zabaldu diren bi etorri zaizkit gogora. Bat, Txilardegik Larrunen egin dioten elkarrizketan normalizazio ereduez dioena. Eta bestea Garan atzo argitaratu zen artikulu hau: Mugak eta lagunak.

Tira ba, zuek zer diozue?

Eguneraketa eta oharra.

Blogeko sarrera hau publikatu bitartean Aitor Etxebarriaren artikulua heldu zaigu zabalik daukagun aukera erabilita. Bistan denez, gai berberaz dihardugu biok, eta zer komentatua eman dezakeenez, mezu honen iruzkinak itxi eta gonbidatuei zor zaien kortesiagatik eta eztabaida ez bikoizteagatik, Aitorren mezuan egin ditzakezue iruzkinak. Neurea mezu honetan eginda dago (oraingoz )

Hemen daukazue Aitorrena:

Motibazioa eta normalizazioa

Irakaslea izateko probak

Duela egun batzuk mezu hau irakurri nuen erabili.com-en Gurien atalean: Irakasle lan poltsarako hautapen proben egutegia zehaztuta.

Ikasturte hasieran publizitatearekin batera leiv motiv bietako bat, lana. Azpetiko Udal Euskalegiko irakasle lan poltsa osatzeko hautapen probaren iragarkia da berau. 

Ea ondo ulertu dudan:

• Azpeitiko Udal euskaltegian irakasle postua eskuratzeko 4. hizkuntz eskakizuna behar da. Beste udal euskaltegietan ere bai?
  
•  Helduen euskara irakaslea izateko glotodidaktika jakintza frogatu behar da. Zer jakintza? Zein da HEAko irakasle baten gutxieneko profila?
• Non ikasten da hori guztia? 4. HE eta glotodidaktika.
• Euskaltegi ez publikoetan dihardugun guztioi eskatuko zaizkigu baldintza horiek? Noiz? Zeintzuk zehazki?
• Hori guztia frogatzen duenak lana edukiko du, edo lan-poltsa batean geratu beharko du zain?
• Zer karajo esan nahi du honek guztiak? Proba probatzeko proba da?

Kezkagarria iruditu zait. Ez egin beharreko probengatik. Probak eurak eta probok egiteko moduarengatik baino.

Kasu honetan behin-behineko funtzionari postua betetzeko baldintzak zehaztu nahi direla dirudi. Inoiz definituko ote da HEAko irakaslearen profila? Eta horretarako formazio plana eta baliabideak zehaztuko dira?

Alde batetik, euskaraz jakin eta dagokion unibertsitate agiria daukan edonor izan daiteke euskara irakaslea. Bestetik, halako 4 HEa eta glotodidaktika ezagupena bezalako eskakizun lausoak ditugu.

Azterketitisa gure artera ere helduko ote da?

Hainbeste irakasle ote dago galbahea pasatzen ibiltzeko?

Komikiak euskaldun zaharrentzat

Arrasateko Zahar Berri egitasmokoak euren blogean euskaldun zaharrek euskaldun berriekin dauzkaten jarrerak "salatzeko" komiki sorta argitaratzen hasi dira. Horrela aurkeztu dute:

Zahar Berri euskara ikasleei edo euskararen bideari ekin diotenei laguntzeko egitasmo bat dela behin eta berriz azaldu dugu, baina euskaldun zaharrengana ere iritsi nahi genuke, gure egitasmoaren protagonista izateaz gain askotan euskaldun izan nahi dutenentzat oztopo ere bihurtzen baikara, askotan nahigabe edo konturatzeke gainera.

Gure jarrerak, euskaldun zaharron jarrerak, asko baldintza dezake euskara ikasteko ahalegina egiten dabilen jendearen motibazioa. Honegatik eta euskara ikasleen ahalegin hau baloratzeko eta bultzatzeko beharra ikusten dugulako, jarrera ez egoki hauek identifikatu eta salatzeko komiki batzuk argitaratuko ditugu blog honetan. Benetan nahiko genukeena komiki hauek ikustean zuen iritzia zein den jakitea da.

Komikiak esan bezala euren blogean argitaratuz joango dira. Flickr-en gordetzen hasi dira eta han ikus daitezke komiki gehiago.

• Zahar Berriren bloga
• Zahar Berri Flickr-en

Santurtziko Udal Euskaltegia: webgunea berritzen

Santurtziko Udal Euskaltegikoak bereziki aktiboak ditugu gure sektore honetan, didaktika zein teknologia alorretan. Eta abuztuan geldirik ezin egon eta webgunea berdiseinatu egin dute.

Aurrekoan atari osoa antolatzeko Moodle erabili zuten. Orain Joomla CMSa erabilita berdiseinatu dute, atariaren sarrera gehien bat. Moodle Ikasgela birtualerako kontserbatu dute.

Oraindik berregokitzapena amaitu barik dagoela dirudi, haren albiste ematen dute, baina labur-labur. Hala ere nobedade batzuk ikusi ahal dira. Albistegi ezberdinak atondu dituzte: euskaltegia, ekitaldiak, ikastaroak eta azterketak eta deialdiak. Inkestak ere jarri dituzte. Interesgarriena proiektuak atalean dugu, didakteka atalean hain zuzen ere. Bertan sartu eta wikia dela konturatuko gara. Honela azaldu dute sarreran:

Didaktekaren helburu nagusia euskara-irakasleen esku era guztietako materialak uztea da, teoria eta hausnarketa uztartuz hezkuntza-praktika mesedetzeko asmoz. Horretarako, euskara irakatsi eta ikasteko tresnak, baliabideak eta dokumentazioa era sistematikoan eta kolaboratiboan bildu eta sailkatu nahi ditugu.

Euskara irakasleontzako baliabide bilduma egin nahi da dirudienez, era kolaboratiboan. Dagoeneko material batzuk jarri dituzte eskura. Erabili duten software-arengatik (Mediawiki), euskalduntze-alfabetatzearen wikipediaren traza hartu dakioke.

Gure sektorean kolaborazioa eta han-hemen dihardugunon parte-hartzearen beharra sarri azpimarratu dugu hemendik ere. Seguruenik horretara heltzea tresna eta teknologiatik haragoko arazoa ere bada. Kolaborazioa suspertzeko harremanak eta ohiturak zabaltzearena adibidez.

SUEkoen proiektu honi jarraitu egin beharko zaio beraz.

ikasturte naturala

Lantokira etorri naiz gaur bueltan, batetik lankideen mezu andana "(er) bueltan nago", bestetik, agenda ikusi eta uztailetik datozen lanak. Abuztua urtearen mugarri dugula sentitzen dugu oraindik, ikasturtea-edo. Susmoa daukat hemendik aurrera ikasturtearen kontzeptua ez dela hain "naturala" izango.

Tira ba! Zer daukagu hemendik? Sarean osteratxoa egin eta ez dut berrikuntza handirik topatu. Iraileko publizitate kanpainak ez dira oraindik hasi. Horrek ez du buelta errazten, ez.

Azterketak eta euskaltegiak

Tiraka blog berrituan euskara ikasten dabilen administrazioko langile baten "idazlan" hau erakutsi digute, iragarki-ohol batean agertua.

Zorionez/Tamalez, euskaltegi batean nabil euskara ikasten, ditxosozko eskakizun hori gainditzeko. Panorama triste benetan da eta gizartearen potereek zer ikusirik badute. Nire ikaskide guztiak, gazteak gehienak, helburu bat besterik ez dute, hau da, azterketa(k) gainditzea. Ez azterketa bat, ez, eskaintza handiagoa da eta. Batzuek egin dute, gaitasun berbera lortzeko: HABEko oraindik baliogutxi duten azterketa (baina auskalo), EGA itxita, EGA irekita, Hizkuntz eskola, eta batzuek, aukera daukagunok, administrazioaren Hizkuntz Eskakizuna. ¿¿¿¿!!!!!!BOST azterketa ¡¡¡¡¡???? gauza bera lortzeko. Giro honetan parekotasuna handia lortu du euskarak beste hizkuntzekin (frantzesa, alemanera, italiera, eta datorren urtean txinera ere egingo dute Hizkuntz eskolaren batean). Euskalduntzeko prozesua, aitzitik, oso bide okerratik bidali dugu. Azken txanpa honetan klase bitxiak dira, Jendea azterketa ez pasatu heinean klaseak utzi ditu, honela, lau ikaskide gaude klasean, oraindik azterketak prestatzeko ditugunok, azterketa ez gainditzekotan, zertarako joan?. Esan liteke ikaskide horiek euskalduntzeko gogorik ez dutela. Hala ere, azterketak gainditzeko ahalegin handiak eskatzen dizkiete eta ateratzea lortuko dute, ziur nago titulua lortuko dutela, erabiliko dutela ordea, beste kontua da, helburua azterketa gainditzea baita. Ez dute bat ere disposizio txarra euskararekin, kasu batzuetan behintzat (besteetan ez ona ez txarra alemanierarekin bezala). Ez dakit nor den erruduna, konpon daitekeen, nola egin behar den... baina ziur nago honela ez. Egoera hain penosoa da ezen euskaltegiak kutsatuta baitaude eta euskalduntzeko beharrean, azterketak gainditzeko bideratzen dituzte klaseak, batik bat goiko urratsetan. Naturala da, horrela egingo ez balute ikasleak joango lirateke eskaintza egokia duen lekura. Atzo euskaltegiko irakasle batek esan zuenez, berehala, titulodun kopurua, euskaldunak baino handiagoa izango da. Egoera hau azaldu diot bati eta besteari eta, izugarrizkoa da, guztiak ados daude, ordun, mesedez alda dezatela sistema ahalik eta lasterren erremedioa daukan (badu) bitartean. Amaitzeko, testuan akats gramatikalaren bat, kohesio eza edo naturaltasun falta balego, barka diezadazuela eskatuko nizueke, hizkuntz eskakizuna oraindik ezin izan dut gainditu eta. (!!Ole esaldia, ondo balego gainditzeko aproposa izango litzateke!!)

Armando Llamosas Rubio

Ez da kontu berria. Azterketarako prestatzea euskalduntzea da? EGAduna=euskalduna? Ezezko erantzuna dator derrepentean, tentsioak sortzen ari dira azterketa eta hizkuntz eskakizunekin gainera. Hala ere, ikasle horrek ondo igarri du, sistema honek euskaltegiak elikatzen ditu. Alternatibak eskatzen dira, baina euskalduntzea bermatzeko eta zabaltzeko alternatibarik jorratu dugu?

Bide batez, emaitzen arabera taldea zelan murrizten den ikustea irakaslearentzat ere ez da motibagarria izaten, ezta?