albisteak

Ato(i)an: ikasleak

Badakizue aspaldian sarean ikusten ditugun printza txikiak hona ekarri beharrean Atoan() izeneko azpigunean batzen ditugula. Hasi nintzenean ez nuen espero hainbeste emango zuenik, baina tontamentean egunero bospasei kontutxo botatzen ditut: nonbait ikusi dugun web interesgarriren bat, baten batek esandako zerbait, bideoak... Sarea oparoa da, baita euskararen/hizkuntzaren irakaskuntzaren ingurumari honetarako ere.

Gauzak jaso eta bota egiten dugu zuzenean, ez dugu asko jorratzen normalean. Horretarako dago karraju nagusia hain zuzen ere, eta aste honetan gauza batek eman dit komentatzeko gogoa Atoanen atoian.

Euskara ikasle batzuen berri heldu zaigu asteon saretik. Batetik Bilbon ikasten duten euskalerritar biri egin diete elkarrizketa El Correon, eta bestetik urruneko euskara ikasle pare baten berri eman digute Argiak eta Gaur8k: puertorricoarra bata eta japoniarra bestea hurrenez hurren.

Gutxitan ikusten dira bertoko ikasleekin elkarrizketak eta haien inguruko erreportajeak, gehienetan matrikulazio sasoiekin lotuta etortzen dira. Bestelakoa da atzerritik etorrita edo atzerrian bertan euskara ikasten dihardutena. Albiste golosoa bide da hedabideentzat hegoamerikarra, afrikarra, japoniarra edo poloniarrak euskara ikastea. Seguruenik txakurrak pertsonari haginka egin edo pertsonak txakurrari kontu haren bidez azaltzen da hau.

Aste honetakoan dena dela gauza bati erreparatu diot, ez nuke esango orokorra denik, baina aipamenen bila ibiltzen naizenean, gauza batek eman dit arreta. Kanpotarrek gehiago egiten dute berba euren ikas-estrategiez, hain zuzen ere Shinohara japoniarrak kontatu digu nola bere buruarekin egiten duen berba euskaraz, eta Ricardok Puerto Ricon EHtik euskaraz heltzen zaizkion mezuak jaso, behar den denbora hartu eta ondo ulertu arte egosi eta gero beti idazten duela erantzuna.

Bilboko ikasleen elkarrizketan baina, gutxi egiten da berba nola ikasten duten, gehiago zergatik, motibazioa eta -gehien bat- dirua, matrikula, diru-laguntzak eta halakoak. Euskaltegian ari dira biak, eta han jakingo dute zelan ikasi bestela.

Eta detailea, bertotik milaka kilometrora ikasi duten horiek egin duten gasturik handiena EHra etortzeko biletea izan dela dirudi.

Ekonomiaz eta krisiaz ari dira bazterretan, diruaz gu. Eta Jozulinen premonizioak bete ezean, beharbada Ken Carroll-en gomendioa hartu beharko dugu aintzat laster batean. Urruneko ikasleak irudimen eta ikuspegi zabalaren  faltan ez daude behintzat.

Euskarazko unibertsitate-liburuen erakusketa eta tailerrak

Ainhoa Ezeizak datorren astean egingo den ekimen honen berri bidali digu. Unibertsitateko Euskal Irakasleen Elkarteak antolatu du eta ez dakit unibertsitateko jendeari mugatuta dagoen ala ez, edozelan ere, interesgarria iritzi diot, gehien bat ostegunean egingo diren tailerrak, eta norberari ere aplikatu beharreko kontu pare bat daude hor. Hona hemen Ainhoaren mezua:

Aurten ere, Unibertsitateko Euskal Irakasleen Elkarteak (EIREk) Euskarazko Unibertsitate-Liburuen IV. Erakusketa antolatu du. Datorren astean izango da Gasteizeko EHUko campusean, urriaren 14tik 16ra.

Aurreko urteetan, paperezko liburuak aurkeztu izan dira ia soilik eta hitzaldi batzuk eskaini dira euskarazko argitalpenen inguruan. Aurten, ekitaldia dinamizatu nahi genuke eta unibertsitateko ikas-materialak eta liburuak formatu elektronikoan egitera bultzatu nahi genituzke egileak (irakasle, ikertzaile zein ikasleak).

Horretarako, tailer pare bat antolatu dugu argitalpen elektronikoaren eta horretarako dauden lan-tresnen inguruan, eta ostegunean, 11:00etan, mahai-inguru bat izango dugu web 2.0 eta argitalpen lizentzia libreen inguruan.

Bereziki kezkatuta gaude unibertsitatean euskarazko material asko ekoizten delako baina gehienetan irakasleak soilik erabiltzen du bere ikasleekin. Hori hedatzea lortuko bagenu, nabarmen areagotuko litzateke euskarazko material zientifikoen kopurua, baina horretarako irakasleak kontzientziatu behar ditugu eta formazioa eman pdf eta ppt-z haratagoko bizitza erakusteko.

Ongietorriak izango zarete denak. Programa webgunean duzue: www.eireka.org eta tailerrak ere doan izango dira baina aldez aurretik izena eman behar da (gontzal.garcia[abildua]ehu[puntua]es). Ea unibertsitatean ere eman eta (elektronikoki) zabaltzeko kultura hedatzea lortzen dugun!

Astekoak

Atoan martxan dabil, astean zehar hainbat gauza batzen joan gara, interesgarriak denak. Karrajura ekarteko balioko digutela esan genuen aurrekoan, baina ekarri bitartean, beste zerbait egin daiteke, astean zehar han eta hemen agertu direnen laburpena..

Ikus dezagun joan den asteak zer eman duen bada:

Teknologia, irakaskuntza eta enparauak

Teknologia eta irakaskuntzaren asuntuarekin hasi ginen, Plistik bidali zuen "Tecnologia e metodologia" bideo brasiladarrarekin. Barre egin genuen, baina mahai gainean ipintzen digu teknologiaren aplikazioaren inguruan sortzen den auzia: teknologia berria lehengo-lehengoa egiteko?

Interneten aski zabaldu den bideo ezagun honek auziren beste alde bat erakutsi digu, kritikak kritika, teknologia uste dugun baino gauza gehiago ari da aldatzen. Kontua apur bat arintzeko teknofobei dedikatu gehine beste bideo hau.

Edozelan ere, honetaz guztiaz hausnarketa interesgarriak ere aurkitu ditugu.

• Irakasle batek eLearning dela eta ez dela egiten duen balorazio gazi-gozo hau: Mi vida sin Moodle
• Astea amaitzeko Plistik ekarri digun Eduard Punset-en aipamen hau.
• eta Plistik gomendatzen digun "Como orientar una lengua en el ciberspacio" liburua. Hizkuntza txikiek interneten euren lekua aurkitzeko gida.

Euskara eta euskalgintza

Karrajuan sarri predikatu dugu euskalduntze-alfabetatzea oso loturik dagoela normalizazio prozesu orokorrarekin, beraz, horrelakoei ere ibiltzen gara adi.

• Joxerra Garziak esandakoak lehengo astean ere aipatu genituen. "Zer XXX egin behar dugu euskararekin?" galdera horren bueltak luzeak dira, eta aste honetan Euskadi Irratian egin dioten elkarrizketa ezin ekarri gabe utzi. Aipamenen bat ere bai. Wikian hartu ditugu hitzaldiko apunteak Plisti eta biok. Euskararekin arduratuta gabiltzanok, esandakoak gustatu nahiz gustatu ez, aintzat hartu beharrekoak denak.
• Bestalde, Iñigo Fernanez Ostolazak euskalgintzari ikuspegi gaurkotua ematearen beharraz jardun du asteon. Besteak beste, euskara saldu beharreko produktua ere badela gogoratu digu, "marka" bat.
• Aizu!-n euskalgintzako hainbat pertsona ezaguni bota diete galdera: zer eskatzen diozu urte berriari?
• Umore falta ez da egon aste honetan euskararen inguruan, ez da txarra, ez, Tiraka blogean ildo beretik David Anauten testua ekarri zuten, planak eta flanak direla eta.

Euskalduntzea

Gure mundura hurbiltzen joan gara umorea alde batera utzi barik. Inauteri giroa edo, ikasle batzuek gogorarazi diguten modura. Zaldi Eroak Mitxelena XVIaren azken "araua" ekarri zigun batetik. Hizkuntzak jakiteak bizitza luzatzeko zer onura dakarren bestetik, edo hizkuntz eskakizuna lortzearren eskaintza sexuala egiten duenarena kasu.

Mintzapraktika ere izan da hizpide. Galizian egin den Bolondres linguistikoen egitasmoen topaketa izan da aipagarriena. Baina hizkuntz-trukeetan egin beharreko 5 galdera interegarri ere aurkitu ditugu adibidez.

Didaktika eta...

Honetan ere gauza interesgarriak dabiltza, dudarik ez, blogetan gehien bat. Aste honetako aipagarri batzuk:

• Iñaki erandioztarra Bartzelonan dabil gaztelania irakasleen formaziorako masterra egiten, eta bere ibilbide formatiboaren berri emateko bloga atondu du, halaxe eman dio izena: Ibilbidea. Fin dabil mutila, eta aste honetan gogoeta oso interesgarriak utzi dizkigu talde-lanaz eta azterketez.
• Maribelele ELE blogosferako blog aktiboenetako bat da. Irakasle-esperientzian egositako hausnarketak plazaratzen ditu sarri, irakaslearen arazoen iturria non den adibidez.
• Klaserako lagungarri izan daitezkeen gune pare bat ere aurkitu ditugu. Euskaraz palindromoak asmatzea eskatzen digun bloga, edo gaztelaniaren irakaskuntzarako ikus-entzunezko dokumentuekin jarduerak proposatzen dituen bloga.

Ez da izan hau aparteko albisteak ekarri dituen astea seguruenik, baina, askok kontrakoa uste badute ere, beti ari dira gauza interesgarriak han eta hemen irteten, eta gehiago egongo dira gainera. Sarea aurkitzeko era ona, ezta?

Azterketen egutegia

[2007-2008 ikasturteko mailak egiaztatzeko deialdien egutegia (Ikasbil)]

HABEk mailako azterketen egutegia zabaldu du Ikasbilen bidez. Aipatzeko moduko bi:

• Lehenengo aldiz HEOKeko 4 mailak egiaztatzeko probak egongo dira,
• Bi deialditan gainera, apirila-ekaina bitartean lehenengoa eta iraila-azaroa bitartean bigarrena.

3. mailako proba izango da aurten interes handiena erakarriko duena seguruenik. Dena dela, ez ahaztu oraindik fase pilotuan egon arren, hor dauzkagula 4. mailakoak ere.

Proba hauek EAEko euskaltegi homologatuetan matrikulatutako ikasleentzat dira soilik.

Egutegia ikusita, hilabete eta erditik bi hilabeterako tartea dago lehenengo probatik azkenengora. Eta irakasle modura galdera etorri zait.

Zelakoak izaten dira eskolak proben artean? Probek, haien emaitzek eta bestelako faktoreek ( udaberria-eguraldia, ikasturte amaiera...) nola balditzatzen dituzte klaseak (giroa, asistentzia, programazioa...)?

Euskal gramatika eta hiztegia sarean 2014rako

Ostiralean zabaldu zen albistea eta blogosferan oihartzuna eduki du dagoeneko. Euskarazko hiztegia eta gramatika 2014rako osorik Interneten jarriko ditu EHUk (Berria.info).

EHUko Euskara Institutua da proiektuaren arduraduna. Esteka hauetan daukazue informazio (eta esteka) gehiago:

• EHUko Euskara Institutuak erabilpenerako gramatika eta hiztegia Interneten jartzeko proiektua burutuko du. (Sustatu)
• Sareko Euskal Gramatika eta Egungo Euskararen Hiztegia. (Filoblogia).

Euskara institutuaren webgunean egin dut osteratxoa bide batez, zer dagoen eta zer dabilen ikusten. Guretzako baliagarria-edo. Oraingoz asko-asko ez.

• Egungo euskararen hiztegia. Proiektu nagusaren ataletako bat. Ereduzko Prosa Gaur corpusean oinarria hartuta hiztegia egitea da asmoa. Une honetan F, G eta H letrak baino ez daude proba modura.
• Hiztegi batua euskal prosan. Euskaltzaindiaren Hiztegi Batuko sarrerak eta Ereduzko Prosa Gaur corpusean dauden sarrerak parekatzen ditu. Hemen daukazue azalpena. Bietan agertzen den ala ez, eta EPGn zenbat sarrera dauden. Hau ere ez dago osatuta. F, H, I, J eta K letrak besterik ez. Interesgarria izan daiteke hitz edo erro baten maiztasuna ezagutzeko, "erabiltzen da" edo "ez da erabiltzen" epaia eman orduko adibidez.
• Lexikoa eta gramatika. Hiru dokumentu daude PDF-n. Asier Larrinagaren EITBren irrati-telebistako glosarioa. Gotzon Aurrekoetxea, Henrike Knörren Euskal Testuetako glosarioa eta Itziar Lakaren A brief grammar of euskara. Lehenengoa interesgarria izan daiteke euskarazko hedabideen inguruan zerbait egin nahi izanez gero, telebistako hiztegia landu, adibidez.
• Ereduzko prosa gaur. Esan bezala, gaur egungo euskararen Corpus arakatzailea da. Literatura eta prentsako testuetan oinarrituta. Euskararen irakaskuntza arauetan soilik oinarrituko ez badugu, halako tresnak ez datoz batere txarto. Dena dela, corpusean interneteko testuak ere integratzea komeni delakoan nago. Badago eta corpus horretan apenas topatzen den hitzen bat. ;-)

Tira ba, asko ez, baina unibertsitatetik sorpresa atseginak etortzen hasiko direla dirudi.

3. maila eta bigarren deialdia

HABEtik mezua bidali dute gaur euskaltegietara, azkenotan iragarritako berrikuntzak baiesteko.

Batetik aurten 1. eta 2. mailako probekin batera, 3. mailako proba ere egingo da sistema berdinarekin. Euskaltegien bidez eta HABEk emango du EGAren parekidea izango den 3. mailako agiria.

...honen bitartez berretsi nahi dizut HABEren asmoa dela 2007-2008 ikasturte honetan HEOKaren 3. maila egiaztatzeko probak deitzea, 1. eta 2. mailak egiaztatzeko probekin batera.

Bestalde, proba hauetan guztietan, orain arte ez bezala, azterketariek bigarren deialdia ere edukiko dute.

Gainera, helduen euskalduntzearen sarean euskara ikasten ari diren herritarrek ahalik eta zerbitzurik osoena jaso dezaten 1., 2. eta 3. mailak egiaztatzeko bigarren  deialdia ere egingo dugu 2008an. Beraz, lehenengo deialdiko probak maiatzean eta ekainean izango dira –urtero bezala- eta bigarren deialdikoak urri aldera (data zehatzak urtearen hasieran finkatuko ditugu).

Bigarren deialdiarena argitu barik egon da orain arte. Euskaltegiak oro har eskakizun horretan bat etorri diren arren, HABEn zalantzak egon direla dirudi. Mezua irakurrita erabakia hartuta dago, eta aurten bigarren aukera bat ere egongo da beraz.

Datorren ikasturtean 4. maila etorriko da hau guztia osatzera, eta laster agiri desberdinen baliokidetza sistema indarrean jarriko dela ere jakinarazi digute mezuan.

3. mailako azterketa-eredu berriak aste honetan banatuko direla esan ziguten lehengoan. Gure lanean EGAtik 3. mailarako jauzia zenbaterainokoa den neurtzeko adierazlea izango da azterketa-eredu hori duda barik.

Itzulpen saila, liburu berria: INPUTetik OUTPUTera

Nire hitzak ez du gauza handirik balio. HABEk 5. maila asmatu ez, baina liburu berria daukagu itzulpen sailean: Bill VanPatten-en Inputetik outputera. Bigarren hizkuntzaren eskurapena: irakasleentzako gidaliburua.

Liburuaren hitzaurrean eta hasieran irakurtzen denaren arabera, hizkuntzaren eskurapenaren inguruko teoriak eta ikerketen berri ematea du helburu, era erraz eta argi batean, aditu nahiz ez adituentzat.

Hemen daukazue jatorrizko liburua Amazon-en, eta hemen liburuari buruzko erreseina gaztelaniaz (pdf).

Bill VanPattenen inguruan webgune honetan aurkitu dut autoaurkezpen laburra (aspaldikoa dirudi).

Esaten den bezain irakurterraza den konprobatuko dugu.

Bi errepidean: Mintzalagunak eta barnetegiak

Lankide batek bidali dit abisua: Lazkaoko barnetegia eta Mintzalagun ekimena aztergai, asteleheneko "Bi Errepidean" saioan.

Gaur gauean ETB1en, Bi Errepidean saioan beraz:

Euskara ikasteko modu bat baino gehiago daude. Barnetegiak adibidez, epe laburrean aurrerapauso handiak egiteko tresna dira. Baina ez da gure hizkuntza ikasteko bide bakarra. Mintzalagun sistemak esaterako, euskara norberaren eguneroko bizitzan txertatzeko aukera eskaintzen du. Urko Aristi eta Alex Sardui euskara ikasteko bide horiek hautatu dituzten bi emakumerekin egongo dira asteleheneko “Bi Errepidean” saioan.

Protagonistetako bat Martina Urrutia da. Sustrai nafarrak dituen iruindar hau Lazkaoko Maizpide barnetegian ari da ikasten. Lau hizkuntza dakizki eta orain euskara ikastea erabaki du. 15 urte dira Normandian bizi dela eta Euskal Herrira itzuli da bere jatorrizko hizkuntza ezagutzera. Urkok egun batez biziko du barnetegiko ikasleen bizitza. Klaseak, elkarbizitza, zurrumurruak eta parrandak biziko ditu Martina eta barnetegiko lagunekin batera.

Alex Sarduik Rocio Luces Goñiren eguneroko bizitza ezagutuko du. Mintzalagun sistema antolatzeko ardura du Rociok eta Sarduik bere lanean lagunduko dio. Uruguayen hazia eta hezia da baina, aiton-amonak nafarrak zituela eta, umetan hasi zen euskara ikasten. Orain bost urte etorri zen Euskal Herrira eta duela hiru urte hasi zen Algortako euskara elkartean lanean. Bi mintzalagunekin egongo dira Alex eta Rocio. Gure hizkuntza edonorekin egunero erabili daitekeela ikusi ahal izango dugu.

Euskara inoiz baino gehiago, mihian izango dute astelehenean Alex Sarduik eta Urko Aristik, ETB-1en, 23:15ean.

Ea baten batek grabatzen digun.