ikasleak

Bore da

Cymruko (Gales) hizkuntza irakasle eta teknikari koadrila eduki dugu bisitari gurean egunotan. Gaur goizean AEKren bulegora etorri dira hain zuzen ere. Pentsatzen dut beste leku batzuetan ere izan dituzuela. Pozik ibili dira, harrera ona egin diegula eta gustura dabiltzala.

Europako hizkuntza minorizatuen irakaskuntza-berreskurapenean ari direnen zerrendetan maiz suertatzen gara galesak eta euskaldunak elkarrekin, beste hainbatekin batera (katalaniarrak, frisiarrak, bretainarrak,...). Hizkuntz-minorizatuen mapa politak eta aldarrikapen hunkigarriak sinatzen ibili ohi gara, baina egia esanda, hortik aurrera elkarren berri gutxi eta harremana gutxiago.

Behin ezagututa, hango gorabeheren berri asko barik, jende jatorra eta lanean geure antzera dabilena dirudi. Askok bigarren hizkuntza dute galesera, galdera asko eta interes handia sumatu diet guk egiten dugunarekin. Ez dakit geu hara joanda hain fin ibiliko ginatekeen.

Bisitaren aurretik dena dela apur bat dokumentatzen saiatu naiz (badakizue sarean-eta) kymrueraren helduen irakaskuntzan zer dugun eta zer dabilen, eta gauza deigarriak aurkitu ditut:

Batetik, Galesen inguruko informazioa ematen duen atari honetan kymruera ikasteko 10 arrazoien zerrenda egin dute. Gure kanpainetan esaldi laburrak eta agintera izaten dira nagusi, kymruera ikasten motibatzeko testu honetan indikatiboa dugu aditz-aspektu nagusia. Hona arrazoi batzuk (itzulpen saiakera oso-oso librea):

• Ikerketaren arabera, behin bi hizkutza menperatuta, errazago duzu beste batzuk ikastea.
• Apur bat ikasita ere inguruan daukazuna hobeto ulertzeko moduan egongo zara.
• Edozer ikastea ona da zuretzat, ikasten zabiltzan denboran gogoa bizirik eta aktibo daukazu. Zergatik ez kymruera (edo euskara) ikasi orduan?

Onena berriz, azkena:

• Batzuen ustez, kymruera zeruko hizkuntza da.

Ez dakit marketing estrategia modura eragingarria den, baina gurearekin aldea egon, badago. Igual handik ideiaren bat hartuko bagenu.

Hizkuntzaren irakaskuntzan diharduen Acen erakundearen atarian sartu naiz gero, kymruera ikasteko aukera askoren berri izan dezakegu berton: ikastaroak, jolasak, aldizkariak,... Asko daude, haien artean sari bitxia daukan lehiaketa ere bai: galdera batzuei ondo erantzunez gero (eta zortea edukiz gero), aukera izango duzu irakasle edo mintzalagun batekin (ez dakit hemen tutor hitza zelan itzuli zehazki) bazkari edo afari batean hizkuntza praktikatzeko, argazkian ikusten duzuen legez.

Guri zergatik ez zaigu halakorik bururatzen?

Mintzalaguna edo praktika ere antolatzen dute. Horretara dedikatzen den CYD izeneko erakunde bat dago. Honela aldarrikatzen du bere xedea: Cyd is an organisation that aims to help turn Welsh learners into speakers, ikasleak hiztun bihurtu, gustatu zait leloa. Hala bada, ikasleak eta hiztunak elkartzeko ekimen desberdinak antolatzen ditu  Gales guztian zehar, gure mintzalagun askoren antzera.

Dena dela, gaur goizean esan didate desagertzeko zorian dagoela, "no money". Txakurrak ortozik azken batean.

Pd: "Bore da" kymrueraz ikasi dudan lehenengoa da, "egun on".

Gogo gogorra

Blogosferan egunero topatzen da ustekaberen bat, lehengoan euskaraz idazten animatu den ikasle batena ekarri genuen, eta gaur antzerako beste bat, Sink or swim (igeri egin edo hondora) bloga. Euskal Herrira etorri berria den ingeles irakasle madrildarra da egilea, eta euskara ikasten dabil. Bloga gaztelaniaz egiten du, dagoeneko euskaltegiko kontu pare bat ekarri dizkigu, eta azkenengo post-ean euskaraz idazten ere animatu da.

Euskara ikasleek euren blogetan kontatzen dutena interesatu ez ezik, harritu ere egiten nau sarri. Gustura irakurtzen ditut ikasleen kontuok, jakin mina eta morbo pittin bat ere izango da, baina oxala honelako gehiago baleude! Ikasleek sekula aitortuko ez liguketena asmatzeko modu ona izaten da.

Hona euskaltegiko pasadizo bat adibidez:

Hoy ha sido la segunda. Supongo y espero que no habrá tercera porque como bien dice el proverbio árabe: "La primera vez que me engañes, será culpa tuya; la segunda vez, la culpa será mía". La borde de la remesa de nuevos compañeros que se han sumado a nuestra clase del euskaltegi ha vuelto a atacar. La primera vez nos echó la bronca a otra chica y a mí por intentar ayudarla a comprender lo que explicaba la profe.

Sopelako Esaera Zaharren Txapelketa

Hamalaugarren ediziora heldu da AEK-k antolatzen duen txapelketa didaktiko-festibo hau. Bertsolaritza, hizkuntza bizia eta euskara ikastea uztartzen ditu egun-pasa politean.

AEKren webgunean zabaldu dute berria, hemen dauzkazue noiz-nongoak:

Sopelako XIV. Esaera Zaharren Txapelketa

Martxoaren 17an, larunbata.
Txapelketaren oinarria oso erraza izaten da:bertsoak entzun eta bertso bakoitzak zein esaera zaharra aipatzen duen zuzen esatea da kontua.

Txapelketak hiru zati dauzka:

1. Goizean kanporaketak herrian zehar. Nikola AEK euskaltegitik irtenda taldeak ibilbidetan banatu eta herrian zehar joaten dira.
2. Herri bazkaria Ander Deuna ikastolan.
3. Bazkalostean, finalerdiak (kanporaketetan puntu gehien eskuratu duten taldeekin) eta finala.

Izena emateko azken eguna OTSAILAREN 27a izango da.

Txapelketarekin batera esaeren zerrenda bi dauzkazue, irakasle nahiz ikasleentzat interesgarriak izan daitezke zerrendok:

• 2007ko edizioko esaerak (esaeren zerrenda hutsa)
• 2007ko edizioko esaeren azalpenak (esaerak eta azalpenak)

Blogerioa

Gauza bat eta bestearekin Karrajuari ez diot kasu handirik egin azken astean. Blogosferan aurkitu ditudan hiru ale ekarriko ditut tamagotxia aspertu ez dadin:

• Euskara ikasten dabilen batek bloga egin du euskara idatziz praktikatzeko. Euskarazoak dauka izena, izan ere, euskara eta arazoak ditu idazgai (euskarekiko arazoak suposatzen dut). Irakurtzen hasita ez dirudi hainbeste arazorik daukanik. Animo laguna!
• Gaztelaniaren irakaskuntzaren inguruko blogosfera beti interesgarrian Expresiones españolas para Erasmus en apuros izeneko bloga topatu dut gaur. Izenak dioen modura, gaztelania ikasleei hainbat esakuneren esanahia eta erabilera argitzen lagundu nahi du. Post bakoitza esakune bat da, eta graziarekin azaltzen du. Euskarazko esakuneak azaltzeko inor animatuko da horrelako bat egiten?
• Esakuneak ez dakit, baina Euskal Herrian, Bilbo inguruan zehazki, dabiltzan kanpotarrentzat euskara ikastaroak antolatu dituzte ingelesez eta frantsesez. Mediaberri blogean jaso dugu GITE/IPES eta Palanka euskara taldeak antolatu duten ikastaro hauen berri. Iaz EHUk Erasmus programako ikasleentzat euskara ikastaro bereziak antolatu zituen hiru campusetan, gaztelaniatik abiatuta baina.

Idatzi ala idatzi?

Darle a la lengua blogean Felipe Zayasek, batxilergoko ikasleekiko esperientzia baten ostean eskola eta idaztea dela eta ez dela gogoeta batzuk utzi dizkigu:

Recuerdo que hace ya algunos años, un día que trataba de reflexionar con alumnos, posiblemente de 1º o de 2º de Bachillerato, acerca de los problemas que presentaban sus composiciones escritas, una alumna me advirtió: "Es que no tenemos costumbre de escribir". Yo quise aprovechar sus palabras y repliqué, a ver qué me respondía: "Pero si en la escuela y en el Instituto no hacéis más que escribir". Y la alumna (siento mucho  no recordar quién fue, porque su respuesta fue muy aguda) contestó: "Pero eso no es escribir".

Kontua ez zait urruna egin. Eskola mundutik gurera aldea badago ere, topiko batzuk etorri zaizkit gogora lehenengo: idazteko ohitura falta, ohikoak ez diren testuak idatzi, denok ez gara idazleak,...

Baliteke, baina euskaltegian gehien idazten den testuaren azterketa "komunikatibo" minimoa eginda, beharbada beste zerbait aurkituko dugu.

Testua zein da? Idazlana, jakina.

• Non agertzen da testu hau: eskola eta irakaskuntza munduan
• Zertarako idazten da? hizkuntza maila ebaluatzeko gehien bat.
• Norentzat idazten da? Irakasle-zuzentzialearentzat
• Zer "komunikatu" nahi diogu hartzaileari? Zer egina egin dugula, eta hizkuntza idatziz nola erabiltzen dugun. Eskatu diguna egiteko hizkuntza ondo menperatzen dugula konbentzitu behar dugu, alegia.
• Zer espero du hartzaileak gugandik? Hizkuntza ahalik eta txukunen eta zuzenen erabiltzea, eta ahalik eta errore gutxien egitea. Paradoxa gertatzen da hemen sarritan hala ere. Ikasle batek testu perfektua egiten duenean zer egin ez dakigula geratzeko ikara sumatzen dugu une baten.
• Zer kontatu behar dugu idatziz? Edozer, zuk nahi duzuna, boligrafo gorritik ihes egitea da kontua.

Idaztea, hori idaztea izan bada, dena dela Zayasen ikasle hark ez dakit idaztearen zein kategoriatan sartuko lukeen. Hala eta guztiz ere, azkenengo hausnarketa honekin ere geratzen naiz, "corta y pega" ipintzen duen lekua " gaia jarrita, idazlana" jarri eta egia santua da:

Por eso es muy difícil idear actividades que vayan más allá del simple "corta y pega" sin situarse a demasiada distancia de sus capacidades.

Pentsatzeko

Egunotan Eusko Ikaskuntzak eta Euskal Kultur Erakundeak egindako Euskal nortasuna eta kultura XXI. mende hasieran ikerketaren berri zabaldu da hedabideetan.

Titular erakargarriak eman dizkigu alde batetik:

• Herritarren herenek uste dute Euskal Herria zazpi lurraldek osatzen dutela (Berria)
• El euskara es referente ineludible de la identidad y cultura vascas (Gara)
• Euskal Herria zazpi lurraldek osatzen dutela uste dute herritarren %30ek (Eitb24)

Baina alarma piztekoak ere ekarri ditu:

• Un estudio advierte de que «la identidad y la cultura vasca están en una encrucijada» (Deia)
• La encrucijada identitaria: Un estudio de Eusko Ikaskuntza sostiene que la identidad y la cultura vascas se hallan en crisis (El Pais)
• Eusko Ikaskuntza señala el «conflicto» como un obstáculo para la «nueva identidad» vasca (El Correo)

Istorio bakoitzean nork berea azpimarratzeko erraztasuna ez da orain gure hedabideetan deskubrituko dugun joera. Seguruenik ikerketaren ondorioak titular horien arteko batez besteko gazi-gozoa izango dira beste ezer baino gehiago. Beti bezala, norberak irakurtzea (jaitsi, PDF, 11 mb), irakurri dena zabaltzea eta besteekin alderatzea izaten da erremedio onena (webdosazero, horretarako zelako inbento ona!).

Niri adibidez, gaurko Gararen paperezko edizioaren 7. orrialdean titularreko grafiarekin agertzen den honek iratzarri dit sentsorea:

La mitad de los vascos ni se plantea aprender euskara porque «no lo necesita»

El trabajo de Eusko Ikaskuntza y Euskal Kultur Erakundea sobre el conocimiento de euskara arroja datos preocupantes, aunque de sobra conocidos. Apenas un tercio de la población de Euskal Herria conoce el idioma del país y más de la mitad no sabe ni entiende una palabra. En la CAPV y en Nafarroa son los jóvenes quienes más saben y aprenden euskara, mientras que en Iparralde es la población adulta la que mantiene el idioma. El euskara no cala entre los nuevos inmigrantes; el 86% no lo conoce. Muchos declaran su voluntad de aprender euskara, pero el deseo no termina de materializarse en nuevos euskaldunes. Da más lugar al optimismo el 87% favorable a que sus descendientes lo aprendan. Es destacable que casi la mitad de los vascos no tiene intención de aprenderlo. Este grupo considera que no lo necesita y prefiere usar su tiempo en otra cosa. Otro dato interesante: un cuarto de los euskaldunes se han sentido discriminados por hablar en euskara. En Nafarroa el procentaje es mayor, sobre todo entre los jóvenes.

Hau gurean pentsatzeko makina martxan ipintzeko seinalea da, ezta? Ni Tirakan lehengo egunean agertu zen honi tiratzen hasi naiz, pistaren bat emango digula uste dut:

Borondaterik gabeko motibazioa

Pistak, edo azkenotan erraz egiten duguna: etsipenean jausi. Zuek esan.

Ostiral arrastiko jolasa

Ostiral arratsaldea, jai usaina eta lanerako gogoa gutxi. Ordenagailuaren aurrean hausnarrean eta zentratuta zabiltzatela planta egiteko eta neuronak lasaitzeko Basauriko Itsaspepinoek proposatu diguten jolasari ekin ahal diogu. Ezetz asmatu!!

Itzulpen saila: Talde dinamika hizkuntz-ikasgelan

HABEren Itzulpen Saila bildumaren azkenengo alea heldu zait: Talde-dinamika hizkuntz ikasgelan, Zoltán Dörney eta Tim Murphey dira egileak, eurek dioten legez, Britainia Handian bizi den hungariarra eta Ekialde Urrunean bizi den amerikarra. Uxoa Larramendik itzuli du.

Liburuaren helburua sarreran diotenaren arabera, talde-dinamikaren pintzipioak hobeto ulertzeko aukera ematea da, era praktiko eta, aldi berean, sistematiko baten.

Jatorrizko bertsioaren informazioa:

• Group Dynamics in the Language Classroom (Cambridge.org) 
• Group Dynamics in the Language Classroom (Cambridge Language Teaching Library). Amazon