hizkuntz-politika

Artaziak, krisia eta enparauak: euskaltegien prentsaurrekoa

EAEko euskaltegi pribatu homologatuek prentsaurrekoa egin dute gaur goizean. Datorren ikasturterako finantziazioa oraindik argi ez dagoela eta EAEko agintarien ahotik krisi berba eta jarrera kezkagarriak antzeman dituzte.

Prentsaurrekoaren berri oraindik hedabide askotara ez da zabaldu eta hemen duzue zabaldu duten testua:

Euskaltegiek erantzuna exijitzen diote Eusko Jaurlaritzari

 Urte bete igaro da HPSen aldaketa eman zenetik. Orain arte behin eta berriro entzun ditugu honelakoak HPSeko arduradunen ahotik: «Gure nahia garbia da: atzerapausorik ezertan ez».

 Baina euskaltegiok beste era batean bizi dugu hau guztia. Izan ere, gaur da eguna oraindik ere ez dakiguna zein izango den 10-11 ikasturtean izango dugun diru laguntza. Hori azken urte hauetan maiatzerako jakin izan dugu, eta horren arabera antolatu dugu hurrengo ikasturtea. Hori dela-eta, kezka oso zabaldurik dago: borondate oneko hitzetatik haratago oraindik ezer ez jakitea oso larria da, hurrengo ikasturtea erabat baldintzatzen duelako. Eta are larriagoa dena, ezer onik etorriko ez den seinalea izan daitekeela susmatzen dugu. Datorren ikasturtea nolakoa izango den ez jakiteak, zalantzan egoteak, atzerapausoak egongo direla pentsatzera  garamatza.

 Bilerak egin, egin ditugu, eta ba omen dago borondatea gauzak bideratzeko. Baina “krisia” berba da etengabe haien ahotik entzuten dugun bakarra.

 Gauzak horrela, euskaltegietara hurbiltzen diren milaka ikasle horiek ordaindu beharko dute krisia berriro ere. Hizkuntza ofiziala den euskara ikasteko orduan beren poltsikotik egin beharko dute ahalegin handiagoa; doakotasunerako bidean berriro ere atzerapausoa emango da. Eta ez ikasleek bakarrik, euskaltegietan lanean ari diren euskara irakasleak, oraindik egoera normalizatua lortu gabe dugunean,  berriro egoera ez egonkor batera, sasoi ilunetara, bueltatzeko arriskua aurreikus dezakegu.

 Are gehiago, egindako azken bileran honelakoak  entzun eta gero: “Legealdi hau txarra izango da, eta aurrekontuetan artazia sartu behar duenak euskalduntzearekiko sentimendurik ez du”.

 Beraz, horren aurrean dei berezia egiten diogu Jaurlaritzari. Hasteko, neurriak har ditzala orain arte lortutakoaren bidean atzerapausorik eman ez dadin. Bigarrenik, sektore honi behar eta merezi duen aitortza eman diezaiola. Eta, azkenik, diru laguntzetatik laguntza iraunkor batera igarotzeko pausoak eman ditzala. Borondatetik eta hitz onetatik ekintzetara pasatzeko unea heldu dela uste dugu.

 Euskaltegiak: Batuz, IKA, Elkarlan, Deustuko Euskal irakaslegoa, Maizpide euskaltegia, Bai & by, AEK

 Artazidunaren sentimenduez ez gara hasiko berbetan. Akaso lehenago artazirik ez ei darabilten batzuen uste eta eginen gainean hasi beharko genuke.

Eguneraketa:

Lehengo lepoko sorpresak

Eusko Jaurlaritzaren aldaketak Helduen Euskalduntze-Alfabetatzearen bazter hauetara zer ekarriko zuen galdetzen hasi ginen duela hilabete batzuk. Eta, egia esanda, orain arte ez dugu aparteko berrikuntzarik edo berririk jaso, kargu aldaketa pare bat kenduta.

Aurrekontuetan ere berri gutxi, hobeto esanda, berririk ez, edo -nondik ikusten den- bai. HABE da diru-murrizketatik salbatu den bakarra antza, euskararen inguruko politikan bazterrak aztoratuta dabiltzan egunotan hori zerbaiten seinalea izango da, ez dakit zerena baina...

Eta gu zain, zer etorriko eta... gaur gutuna heldu da, HABEtik HABEren gutunazal ofizialean. Zer da ba (pdf eta hemen Ikasbileko lotura)?

"Sinposioa" irakurri dut. Dio! Bost hogerlekoko berbak dabiltza hemen. HABE eta EALTA... dedio! Kategoria ere badabil gero! "Ebaluazioan eta hizkuntza-probetan jokabide egokiak sustatzeko gida-lerroak". Dediole! Serioa da hau ba! Ondoren titularreko subjektu-objektu horiek perpaus konposatuan apaindu dizkigute dagozkion leku-denbora osagarriekin: "Ekitaldia 2009ko azaroaren 13an izango da, 09:00etatik 17:00etara, Donostiako Teknologi Elkartegiko Auditorioan...". Azaroaren 13an? Hori datorren astea da bata! Jeseus! Horrelako gauza serio-kategoriakoetarako ez dira ez dakit zenbat hilabete lehenagotik kanpaiak soltatzen. ala?

Beherantz segitu eta, joño! Good Practice-Buenas prácticas. Internazionala! Hortik aurrera HABEren siglak behin eta berriz, baina sarrera inpaktantea izan da, duda barik.

Hau ez da txikiteoaren erdian derrepentean antolatzen den afaria, ez. Eta orain derrepentean dator horrela? Despistatuta ibili naiz?

Inguruan galdetu dut. Zuek honen berri? Ez,ez, ez.... Ene! Asko da ba!

Zer ote den hausnarrean hasi eta, aaaaamigo! Erregalua gordeta eduki digute. Aldaketak etorri dira, HABEk horrelako sorpresak emango dizkigu hemendik aurrera. Espero ez duzula, tak! To sinposioa! Hurrengoa zer izango? Jakin minaren ilusioa piztu digute. Ole!

Gustatzen zaizkit sorpresak. Txikitan errege magoei gutunean direnak eta ez direnak eskatu ondoren ekarritakoak ikusita hartzen nuen sorpresa gehien bat.

Hori bai, espero dezagun sorpresa hauek ez etortzea "ebazpena" edo "xedapena" abizenekin, baten batek ikatza ekarri diotela pentsa dezake eta.

Hala ere, esango nuke sorpresazaletasun hori ez dela sorpresa izan, ezta?

PD: egiaztatze probekin zerbaitetan dabiltzala dirudi. Ea datorren ostiraleko horretan zer kontatzen duten. Sorpresa gehiago akaso.

Zaharrak berri

Ramon Etxezarreta EAEko Hizkuntz Politikarako sailburuordearen berbekin ekin diogu egunari askok gaur. Diario Vascon elkarrizketa egin diote, eta titular deigarria lortu dute duda barik: «El término euskaldunberri debe desaparecer del habla vasca».

Sustoa ematen du horrelako gauzak irakurtzeak benetan. "Zer da ba?" galdetu eta irakurri egin dut, badaezpada:

...Trabajaremos con la idea de desechar el concepto de fronteras, en la dirección de aceptar o de vincular al ciudadano al euskera en el grado que cada cual de ellos esté dispuesto. Intentaremos desterrar el término euskaldunberri de la jerga de los vascos.

- Explíquese.

Pondré un ejemplo: la consejera de Cultura es una euskaldunberri. En las estadísticas del Gobierno Vasco hasta ahora era una neo euskaldun. En lo que se define como transmisión familiar, sus hijos son euskaldunzaharras. ¿Hasta cuándo se es euskaldunberri? ¿Hasta la muerte? Hay que trabajar otro concepto quizás menos ofensivo y que atraiga y vincule a la gente al euskera. Falla el método. Si hacemos hincapié en la idea de transmisión familiar, algo habrá que cambiar.

Aaa! "Euskaldunberria" mingarria edo iraingarria izan daiteke, antza. Ez ei du jendea euskararantz erakartzen eta hizkuntzarekin lotzen.

Kasualitatez, egunotan agertu da Bat aldizkariaren azken zenbakia, monografikoa, Txillardegiren omenez egina. Euskaldunberri terminoa entzun ahala  gogora etortzen zaizkidan lehenengo izen-ezizenetako bat da Alvarez Enparantzarena, eta nago hain zuzen ere Txillardegi eta beste hainbaten "euskaldunberritasunak" ez duela ezer irainetik, mespretxutik edo uxatzailetik. Alderantziz, bidea ireki digute asko eta askori batetik, eta bestetik, gure ibilbide linguistiko pertsonaletan harro egoteko moduko bidaien ereduak izan dira. Neure kasuan behitzat hala da, eta ez dut uste bakarra naizenik, ezta neurea kasu berezia denik ere.

Argudio batzuk eman ditu Etxezarretak dena dela: familia bidezko transmisioaren lehentasuna, kontzeptuaren mugak eta indefinizioak... Bai, baliteke, kontzeptuak gaur egun aparteko baliorik ez izatea, halaxe aitortu dugu askok eta askok, hemen eta beste leku batzuetan.

Baina kaltegarria da gaur egun termino hori euskaldunen artean? Iraingarria? Baztertzailea? Nik neuk, neure mundu-ikuspegi txikitik behintzat, esango nuke ezetz, argi esan ere. Gaur egun gure artean terminoak gehiago dauka anekdotikotik beste ezeretik baino egia esanda. Eta zerbait bada, kontrakoa da: merituen aitorpena, loreak eta txaloak entzuten izan dira azkenotan gehien bat. Lantzean behin baten baten purrustadaren bat entzuten dela? Baliteke, baina ez dira ezta akorduan izateko beste eta bestekoak ere izaten.

Diskurtso politikoen mundu labainean sartu gara baina. Eta seguruenik horrelakoetan ondo-ondo begiratu behar da nork, nori, zer, nola, non eta zertarako diotsan, kasu honetan ere bai. Eta bada kezkatzen nauen gauza bat diskurtso hauetan.

Euskaldunon artean euskaldun berria mespretxatu egiten dela adierazi nahi da?  Komunitate itxia dela eta arrazakeria linguistiko moduko bat praktikatzen dela? Askok horrelako ondorioak atera eta haizeratuko dituzte erraz. Eta hori bai iraingarria, mingarria eta uxatzailea.

Euskaldun berrien kontu honek -paradoxikoki- topiko zaharrak berri egiteko ahalegina ematen dit. Edo batek esan duen modura, ez dagoen lekuan arazoak konpondu nahi izatea.

Koherentzia, kohesioa eta aberastasunaren balioa

EAEko gobernu berriaren hizkuntz-politikarenak tentuz hartzekoak izango dira oraindik, goiz da edo. Beldurrerako motiborik ez ei dago, hala ere, esanak esan, mesfidantza da nagusi euskaltzaleon artean, kontrakorik frogatzen ez den bitartean edo. Ez gara justuak izango eta badaezpada, zer dugu honez gero?

• López lehendakariaren inbestidura-diskurtsoan (pdf): "Gizarte batek bi hizkuntza izateak aberastasuna dakar". Aniztasunaren eta aberastasunaren diskurtsoa. Zuzena, polita, gaur-gaurkoa, XXI diskurso inpekablearen topiko estandarra nonbait.
• Isabel Celaa, Hezkuntza sailburuak: "Hemos vivido bastantes años en el sistema educativo pensando sólo en términos 'euskera-castellano'. Es un empobrecimiento".
• Rafael Bengoa, Osasun sailburuak: "La interconexión profesional en España y en Europa se debe enriquecer y no nos debemos encerrar en nosotros mismos debido al idioma".  Ondoren, Osakidetzan euskararen merituen murrizketa iragarri.

Bi hizkuntzak ez ziren ba aberastasuna? Derrepentean ondarea zena pobrezia bihurtu da? Krisiak hain arin debaluatzen ditu baloreak? Ala burbuila batek puztuta eduki du balioren bat?

Beste gauza bat izan daiteke. Egunotan hainbat irakasle aztertzaile lanean dabiltza tituludungaien diskurtso idatziak analizatzen. Ebaluazio-irizpideen artean apreziatuenak eta seguru aski gutxien ulertuak: koherentzia eta kohesioa. Aberastasunaren irizpidea kakaztu digute hemen eta nik ere ez dut ondo asmatzen beste horiekin. Aztertzaile horiek lagunduko digute akaso. Izan ere, diskurtso arazo-baten aurrean gaudela susmatzen dut, zerbaitetan koherentea izan ez baina kohesio arraro bat erakusten duena.

Celáaren beste hitz hauetan bezala: "Una lengua impuesta nunca será amada y una lengua querida será más usada".

Nola deitu?

Galdera lerdo pare bat gaur geure herritik zabaldu den albiste bat dela eta.

• Zelan deitu hizkuntzen irakaskuntzan aspaldi, eta euskararen munduan eta Bilbon berton duela 7 urtetik abian dagoen jarduerari "euskararen erabilera sustatzeko ekimen ludiko berritzaile bat" bataiatzeari?
• Zer esan "...novedosa iniciativa importada de Cataluña" irakurrita hau burura datorrenean?
• Eta "...bikotekideek eskuragarri izango dituzte blog bat eta foro bat, programa berritzaile honen nondik norakoak beste parte hartzaileekin trukatzeko." azken-azkenengo nobedade modura aurkezten denean?
• Eta nobedadearen nobedadearen izen nobedosoagoa aspaldiko nobedadeen kaxan aurkitzen duzunean?
• Eta zer esan amabilitatea eta gizalegea eskatu eta eskatu dabilenak horren amabilitate eta gizalege gutxi erakusten duenean?

Ez pentsatu txarto lagunok, hain maltzurra ez da inor hemen. Informazio falta apur bat, beste barik (bai, ezta?).

2.0 laguntza apur bat emango diegu. Klikatu hemen.

PD: bide batez, baten bat galtzen hasi bada.

Erabilera planak herri-administrazioetan

Bati baino gehiagori irakurri diot iragarri iragartzen direla egitekoak diren jardunaldiak, ekitaldiak...; baino gero gutxitan idazten dela zer esan den, nola atera diren. Bilboko Euskaldunan egin ziren erabilera-planen inguruko jardunaldiekin beste horrenbeste gertatzerik nahi ez dudanez eta bertan egoteko aukera izan nuenez, berauen berri ematera noakizue.

Urtarrrilaren 27an eta 28an makina bat teknikari elkartu zen HPSek egindako gonbiteari erantzunez eta euskararen erabileraren inguruan zer egiten zen eta zer egiteko asmoa zegoen jakiteko. Aldez aurretik iragarria zegoen eta ondorengo kroniketan nabarmendu zen IRATI izeneko programa izan zen izar nagusia, baina, egia esan, ez genuen izan zehaztasun handirik ezagutzeko aukerarik izan, aipatutako programa oraindik erabat prest ez dagoelako.  Baina Herri Administrazioetan Hizkuntza Normalizatzeko Zuzendaria Joseba Lozanok aurreratu zigunez, erabilera planak egiteko eta berauen jarraipena egiteko tresna praktikoa izango da. Sistemak adierazle- menu bat eskainiko du beraien artetik aukeratzeko. Berriak sartzeko aukera ere egongo da. Eskaintza zabala, edozein egoeratan aplikatzekoa. Langile bakoitzaren erabilera-plana egiteko aukera ere eskainiko du; mikroplanak edo plan pertsonalizatuak. Datorren astetik aurrera egingo dira aurkezpenak EAEko hiru lurraldeetan.

Etorkizuna aurreikusi ezinik geratu baginen, gaur egun eramaten diren hainbat esperientziaren berri bertatik bertara ezagutzeko aukera izan genuen, berauek kudeatzen edo zuzentzen dituztenen ahotik. Horrela, tokiko administrazioko muturreko bi esperientzia ezagutu genuen, muturrekoak berauek aplikatzen diren egoera soziolinguistikoei erreparatzen badiegu. Alde batetik, euskaldunen eta euskal hiztunen proportzio txikia duen Abanto-Zierbenako bezalako udaletxe batean euskararen erabilera areagotzeko zer egiten den jakin izan genuen bertan teknikari-lanetan diharduen Sonia Rodriguezen eskutik. Bertako ahaleginak, esaldi honetan laburbildu zituen: Azken batean, “lorgarriak diren helburuak, egingarriak diren ekintzen bidez”, egunez egun, pausuz pausu. Beste muturrean, Hernaniko udaleko euskara-teknikaria den Malores Etxebarriak “euskara hutsezko harremanak sustatzeko proiektuak” azaldu zituen. Horretarako lau esparru aukeratu zituen: Kultur Etxean eskaintzen diren ikastaroak (hauen artean euskara hutsezkoak antolatzeko ahaleginak; zerbitzu jasole euskaldunen errolda osatzen ari diren ahaleginak herritarra udalaren informazioa euskara hutsean jasotzera animatuz; udal barruko dokumentazioa ( dena itzuli behar ote?); eta, azkenik, beste administrazioekiko harremana.

Beste bloke batean etorri ziren Administrazio Orokorreko sail ezberdinetan burutzen ari diren beste esperientzia batzuk: Garraio eta Herri Lan Sailean, Bizkaiko Garraio Partzuergoan, Herrizaingo Sailean,  Gipuzkoako Foru Aldundian, Eusko Legebiltzarrean… Ez gara bertan esandakoez luze arituko, ez baita gune honetan ari garenon interesekoa, seguruenik; baina bai azpimarratu nahi nituzke bizpahiru kontu: lehenengoa, oso garrantzitsua dela, ezinbestekoa esango nuke nik, normalizazio kontuetarako ardurarik handienak dituztenek ideiak argi izatea eta horien araberako apustu eta erabaki ausartak hartzea. Horixe frogatu ahal izan genuen Herrizaingo Saileko Zerbitzu-zuzendaria den Iñaki Gurtubairen hitzetan: goi  arduradunen goi mailako HEen aldeko apustua, langile euskaldunen arteko harreman sarea trinkotze aldera hartutako zenbait erabaki (helbidetegian euskal hiztunak nabarmendu, “sarepoint” izeneko barne-harremanak sustatzeko tresna, barruko harreman ofizialak zein lagunartekoak euskara hutsezkoak izan daitezen sustatu…); eta are nabarmenago Bizkaiko Garraio Partzuergoko Idazkari Nagusi den Imanol Bilbaoren hitzaldi argi, fresko eta politikoki ez-zuzenean. Azkenik, Legebiltzarreko normalkuntza-teknikari ohi Iñaki Frieraren hitzaldian frogatu eta ikusi ahal izan genuen  honelako jardunaldietan eskaintzen diren hitzaldi andanetan, atsegintasuna, dotorezia eta umorea bateragarriak izan daitezkeela.

Entzuleriari dagokionez, jardunaldiak arrakastatsuak izan ziren; izan ere, Euskaldunako E Aretoa lepo bete zen. Nagusiki, hizkuntza teknikariak eta hauen artean gero eta ugariagoak diren euskaltegietako irakasle-ohiak (ni neu tarteko), normalizazio-lanetarako birziklatuak. Eta, askoren ustetan, politikarien eta hainbat goi-karguren hutsunea; hurrengo jardunaldiek teknikari zein politikarientzat  izan beharko zutela iradoki zuen batek baino gehiagok.

• Jardunaldietako hitzaldietako testuak eta aurkezpenak eskuragai dituzue helbide honetan: Erabilera planak herri-administrazioetan. Euskara teknikarientzako lan jardunaldiak
• Iruzkinak Tiraka blogean: Erabilera planak herri-administrazioetan 

IV inkesta soziolinguistikoa eta Euskara 21

Lehengo ostiralean HABEren jardunaldi akademikoko dance-aren ondoren, arratsaldean euskaltegi sare batzuetako martxosook chill out apur bat izan genuen Bilboko Euskararen Etxean. Badakizue, session batekin nahikoa ez, eta after hours baten bila hasten direnetakoak gara.

Hantxe beraz AEK, IKA eta Batuzeko 20 bat lagun DJen zain. Laster agertu ziren: Patxi Baztarrika EAEko Hizkuntza Politikarako sailburuordea, eta Erramun osa HPSko koordinazio zuzendaria. Sessioneko programa:

• IV inkesta soziolinguistikoaren emaitzak eta ondorioak
• Euskara21 hausnarketa eta foroa.

Baztarrikak hasi zen inkestarenak jorratzen. Datuen azalpena nahikoa grafiko eta amenoa egin zigun (beste session batetik gentozela estimatzekoa dena). Funtsean hainbat lekutan azaldu dituztenak eta, adibidez, hemen dituzuenak.

Gauza batzuk apuntatu nituen.

• 2006ko datuak dira, urte horretan hogei urte lehenago baino 300.000 elebidun gehiago daude. Haietatik 100.000 inguru helduen euskalduntzeren fruitua direla estimatzen da.
• Elebidunaren tipologia aldatuz joan da. Herri txikietatik ingurune urbanoetara, adinaren batez bestekoa beherantz. Oraingo elebidunaren tipologia hau dela esan daiteke: Ingurune urbanoan bizi den gaztetxoa ama-hizkuntza erdara duena.
• Erdaldun elebakarren kopurua beherantz egin du etengabe.
• Euskara jende gehiagok daki, erabili ere gehiago egiten da horren ondorioz, baina oraingo elebidunak ez du euskara lehengo elebidunak baino gehiago erabiltzen.
• Ideia pare bat azpimarratu zituen Baztarrikak, dagoeneko ezagunak: familia-bidezko transmisioa da euskarari geroa emateko giltza nagusietako bat, eta elebidun pasibo gehiago behar dira.
• Euskarari "modernitate" ikutua eman behar zaio, eta elebakarrak euskal mundura erakarri egin behar dira, ezin ditugu erdal mundura kondenatu.
• Euskara eskola eta euskaltegien bidez ari da transmitizen gero eta gehiago, horrek elebidun berriengan gabezia funtzionalak ekar ditzake: erregistro kolokiala, hizkuntzaren osagai afektiboa, familia-hizkera...

Ondorio eta gogoeta moduko batzuk:

• Estimagarria da erakunde publikoetatik euskalgintzan gabiltzanoi gauzak zuzenean eta jarduteko aukerarekin ematea. Aurkezpena landuta zeukaten biek eta nahikoa zuzen eta natural jardun ahal izan genuen. Entzuten denarekin edo hitz egiten duenarekin konforme egon daiteke edo ez, baina horrelako aukerak ez dira ohikoenak izaten, eta, berriro diot, estimatzekoa da.
• Elebi hitz-erroa han eta hemen:. elebiduna, elebitasuna, elebiduntzea, gizarte elebiduna, elebakarrak, elebidun pasiboak... Euskalgintzan berriz "euskalduna" izan da orain arte hitz-ardatza: euskalduntzea, euskalduna, euskaldun berria, erdalduna, Euskal Herri euskalduna... Hitzak hitz eta ideiak ideia, uste dut halako talka ekarri duela izendatze horrek. Bere logika eduki dezake: EAEn ofizialak diren hizkuntza biak jakin beharko genuke denok, inork ez luke "beste" hizkunza zertan ez jakin; eta horrela, eztabaida eta hausnarketarako gai izan daiteke, baina elebitasuna-diglosia bereizketatik hasita, elebitasun kontzeptua nahikoa estigmatizatuta eduki duten euskalgintzaren sektore aktiboenetako askori terminologia-jasa horrek ez dizkie belarriak asko goxatzen. Eta uste dut ez duela asko laguntzen euskalgintzaren gutxieneko sustengua eta adostasuna bilatzen.

HEAri begira

• Elebidun/euskaldunaren tipologia berriak gabezia funtzionalak eduki ditzake hizkuntz-erregistro informal edo "beroenetan". Hizkuntzarekiko identifikazioan eta transmisioan eragina du horrek, eta, ondorioz erabileran ere bai. Hemendik aurrera bizimoduko gauza hurbilenak euskaraz egiteko arazoak dituzten heldu euskaldunak gero eta gehiago izango dira horren arabera. Helduak euskalduntzea bada gurea, bistan dago hortik erronka bat etor daitekeela guretzat.
• Elebidun pasiboak behar ditugula dioskue behin eta berriz. "Pixka bat es mucho", 1 maila eta azpimailak garatu eta hornitu behar direla, elebakarrak euskarara erakarri behar direla, euskaraz jarduteko oinarri-oinarrizko gaitasuna behintzat lortu behar dela... Tira, ez dut ezetzik esango, baina:
  • Orain arte euskarara hurbildu ez diren elebakar askorekin -benetan "hurbilduko" badira- lan egin beharko da, eta ezagunak ditugu aspaldian kolektibo horretan  aurkitzen diren jarrerak, jokaerak, aurriritziak eta lan egiteko zailtasunak. Materialak eta (azpi)mailak egokitzeaz gainera, nago ez ote ditugun beste gauza batzuk ere egokitu beharko. Euskal mundura "erakartzeko" ahalegina egiteko prest egongo gara gehienok, baina ez da samurra izango.
  • Oinarrizko komunikazio-trebakuntza batekin konformatu beharko dugu askoren kasuan. Ondo, beti ez gara ibiliko "dena ala ezer ez" horretan. Baina oinarrizko behar izan komunikatibo horiek ondo identifikatu eta horra begira jarri beharko ditugu jarduna, metodologia eta tresnak. Dudan nago hala ere oraingo egiaztapen eta diru-laguntzen sistemek horretan lagundu edo lana kakaztu noraino egingo diguten.
  • Nik neuk beti pentsatu dut inor "euskal mundua" deritzan honetara ekartzeko biderik eraginkorrena hark "mundu" osasuntsua, bizia, komunikatua, ikusgarria eta irekia ondo-ondo ikustea dela. Eta ez naiz ausartzen esatera adjektibo horiek euskaldunen komunitatearen oraingo deskribapena egiteko onenak direnik.

Edonola ere, solasaldi interesgarria izan genuen Baztarrikarekin. Lehen esan dudan modura estimatzekoak dira horrelakoak, betiko hasiera ekitaldietako zeremonia-diskurtsoetatik aparte. Eta askotan ez bezala, komunikaziorako ateren bat irekita dagoela dirudi behinik-behin.

Horrezaz gain, Osak Euskara21 ekimenarren berri eman zigun labur-labur, aurrekoarekin luzatu egin ginen eta ez zitzaion tarte handirik geratu. Funtsean webgunean dagoen informazioa eman zigun eta horren ondoren parte hartzeko gonbidapena luzatu zigun guztioi eta gonbitea luzatzeko gonbitea ere bai, hemen doa beraz.

Erakunde eta sektore gehiagotako jendearekin ere arituko ei dira horrelakoetan. Beraz, zuetako inork horrelako batean parte hartu eta zerbait komentatu edo osatu nahi badu, hemen ere kantxa daukagu.

Egunerako dekalogoa

Gaur Euskararen Nazioarteko Eguna. Eta urtero bezala han hemenka topatuko ditugu kontzertuak, hitzaldiak, sariak, kanpainak, afariak eta egun horretan jende guztiak aipatuko duen hori aipatzen denean norberak ere zerbait egin duela pentsa dezan egin daitezkeen klase guztietako ahaleginak.

Nik neuk urte guztia kontuarekin eta egun hori deskantsurako nahi nuke. Baina gaur Enric Serraren Aprendre llengües blogean mezu pare batean Katalunia partean dekalogoak egiten dabiltzala ikusi dut. Kataluniako unibertsitateetako hizkuntz-zerbitzuek GELArekin (Grup d'Estudi de Llengües Amenaçades) batera egin dute bat, eta bestea Isidor Marik proposatu zuen duela urte pare bat.

Dekalogoak, kartilak eta mandamenduen zerrendak ez ditut irla batera eroango nituzkeen genero testualen artean, baina gaurko eguneko solemnitate ikutuarekin ondo ematen dutela, eta pottoki erretxinarena ez egitearren, botako dut neure aletxoa eta lehenegoa dekalogoa itzuli/bertsioneatuko dut. Biba festa!

Hizkuntz jasangarritasuna (sostenibilitat lingüística) dabil leiv motiv bietan. Decàleg per la sostenibilitat lingüística honek unibertsitari eta hiritar guztiei hau eskatzen die

1. Hizkuntza guztiak errespetatzea;
2. Norberaren inguruko hizkuntzetan interesatzea
3. Hizkuntza gehiago ikasteko erreparorik ez izatea;
4. Hizkuntzetan dauden jakintza-iturriei uko ez egitea;
5. "Minoritarioei" ahotsa ematea;
6. Hizkuntza menperatzaileak ez inposatzea eta mehatxatutako hizkuntzak sustatzea;
7. Entzungo dizutenen hizkuntzaren erabilera aintzat hartzea eta errespetatzea, baita hizkuntza txikien kasuan ere;
8. Munduan zehar dabiltzanean aniztasun linguistikoa praktikan ipintzea;
9. Euren askatasun espazioari eustea, hizkuntza bera;
10. Inori hizkuntza bat ikastea eta erabiltzea ez galaraztea;

Tira, aletxoa botata, eta baten bati kartel polita egiteko ideiaren bat eman badio, pozik. "Bart ze lo ona!" itzartuko naiz bihar.