agiriak

Argia astekaria: Elkarrekin ezkontzen ez diren titulu ugari

Helduen euskalduntze-alfabetatzea. Elkarrekin ezkontzen ez diren titulu ugari. ARGIA 2006/11/12.

Aste honetako alean ARGIAk helduen euskalduntzearen inguruko tituluei buruzko erreportajea ekarri digu, Saioa Labakak sinatua. Tituluaren panoramari errepasoa egin eta Joseba Erkizia HABEko zuzendariaren hitz batzuk ekarri ere bai.

Hona aipu-albiste batzuk:

Tituluen homologazioa eta Europako markoaz:

Joseba Erkizia HABEko zuzendariak aipatu digunez, joan den uztailaren 11n Eusko Jaurlaritzak eta bertako sailen batzordeak arazoa konpontzeko asmoz hainbat erabaki hartu zituzten. Euskara gaitasuna egiaztatzeko dauden sistema guztien arteko homologazioa lortzeko, Europako Kontseiluak onartutako Hizkuntzen ikaskuntzarako, irakaskuntza eta ebaluaziorako Europako Erreferentzia Markoa baliagarria zela erabaki zuten.Hizkuntzak ikasteko prozesuan beharrezkoak diren egitarauak, kurrikuluak eta ikas-mailak definitzeko oinarri bateratua eskaintzen duela gaineratu digu Erkiziak. Hala, hainbat egiaztatze sistema hartu eta Europan ezarri den erreferentzia esparru horrekin erkatu, parekoak direnak parekatu eta ofizialki baliokidetu behar direla ere esan digu HABEko zuzendariak. Hau guztia aztertu eta egin ahal izateko urtebeteko epea ezarri zuen Eusko Jaurlaritzak. Ondo bidean, hortaz, 2007ko uztailerako euskara egiaztatzeko sistema, mailaketa eta ziurtagirien homologazio sistema bateratu bat lortzea espero da.

Badirudi beraz albiste bikoitza daukagula. Bateko titulu eta agiri desberdinen homologazioa aztertzen ari direla, eta besteko kurrikulua, mailak -eta tituluak ondorioz- Europako markora nola ekarri aztertuko dutela. Uda orduko edukiko ei ditugu lehenengo ondorioak.

Ea ba, oraindik HEOKen mailaketan lur hartu ezinik dabiltza asko, Europako kontu horretara zelan etorri horrek informazio eta formazioan ere ahalegintxoa eskatuko du. Ebazpenak atera orduko bada hobeto.

Tituluena, bestalde, beste barik, Argian deskribatzen den panorama ez da erraza ez ulertzen, ez ulertarazten. Ikasleei gehien bat.

Dena dela, komentatzeko gogo gehien ematen didana artikuluaren hasierako aipua da:

...hizkuntza bat ikasteko %70 gogoa da eta %30, berriz, gaitasun intelektuala.

Partikularrak

Technorati-n euskaltegien inguruan bilatzeko jarioak jarraitzen du fruituak ematen. Gaurkoan eskola partikularrak ematen dituen neska baten bloga edo space-a topatu dut. Windows live spaces-en barruan.

Bide batez, blog plataforma klasikoetan (blogger, blogsome, blogak.com, blogari.net, mundua.com...) topatzen den jendearen aldean oso bestelakoa izaten da hemen dabilena: gaztea, informalagoa,...biziagoa ere bai. Ez dira blogari klasikoak baina jeneroa egon badago, eta gauza interesgarriak topatzen dira, edo entretenigarriak, freskoak,... behintzat (Ubuntu eta Firefox erabiltzen ari naiz, zin dagizuet).

Harira joanda, eskola partikularrak ematen ditu neska honek eta bere ikasleen arazoa kontatu du post honetan. Ez da gauza berria, hemen eta beste leku batzuetan inoiz jardun dugu horretaz. Langile jende askorentzat euskara ikasteak dakarren ahalegina, titulazioa lortu beharraren presioa eta horretarako ze erraztasun gutxi ematen zaizkien. Ez diot horri buelta gehiago emango dena dela, ez zait ezer berririk okurritzen eta.

Irakasle partikularrekin akordatu naiz berriz. Ez dugu inoiz haien gainean berba egin egia esanda. Inoiz gerrilariak aipatu ditugu, baina partikularrak ez.

Zenbat jende dabil euskara-klase partikularrak ematen? Ez dut uste jakiteko modu errazik dagoenik, baina ez direla gutxi barruntatzen dut. Euskara gainditzeko arazoak dauzkaten umeak eta gaztetxoak, titulua behar duten funtzionarientzako eskola estrak, ... Era berean, partikularrak deitu dakieke hainbat karguri (politikariak, enpresariak, exekutiboak....) eskola indibidualizatuak ematen dizkietenak ere (ez dut uste Ibarretxe, adibidez, euskaltegi bateko talde arrunt baten ibili denik). Hauek ere Partikular izenpean ere sartzen dira, baina ez dut uste kategoria berean daudenik ezta?

Irakasle partikularren beharrak pentsatu liteke euskaltegion (edo eskolaren) hutsuneak uzten dituela agerian: eskaerari erantzuteko gaitasuna, emaitzak lortzeko zailtasuna,... Egia esanda ez dirudi euskaltegiok eta gure inguruko erakunde ofizialak horregatik lar arduratuta gabiltzanik.

Bestalde, irakasle partikular hauen dedikazioa eta egoera laborala zein den ere ez da erraza asmatzen. Honetatik bizi direnik badagoela dakit, ez dira gehienak izango hala ere, gehienentzako ikasi edo bestelako lana (euskaltegi baten askotan) aurkitu bitartean dirutxua lortzeko modua besterik ez da izango segurutik.

Neska honek dioenetik gauza bat igartzen da hala ere, euskalduntzearekin ardura daukate batzuek behintzat. Ez dakit zer prestakuntza pedagogiko izango duten, ezta eskolak zelan planteatzen dituzten edo zer material erabiltzen duten ere, baina sikieran errespetoa eta laguntza mereziko dute askok. Eta euskaltegion eta erakundeen partetik hutsune horietaz hausnartzea.

Hizkuntzen Portfolio Elektronikoa

Hizkuntzen Portfolio Elektronikoa - Hizkuntzen Portfolioa Europako Kontseiluaren ekimena da. Papereko argitalpenaren ondoren bertsio elektronikoa datorkigu orain.. [IKTak.net]

IKTak.net-en irakurri dugu albistea. Europako portfolioa orain bertsio elektronikoan. Ez da on-line portfolioa, ordenagailura jaitsi beharreko aplikazioa baino, hemendik jaitsi daiteke eta jaisteko erregistratzea-edo eskatzen du (nik birritan jaitsi dut eta bietan erregistratu behar izan dut, izen berdinarekin bietan, tira ba!). 20 mbtik gorako artxiboa da (windows bertsioa).

Instalatu eta probaten hasi naiz, interface-a ingelesez eta frantsesez baino ez dago. Programara sartzean berriro erregistratzea eskatzen du, kasu honetan norberaren datu pertsonal batzuk sartzea: izen-abizena eta e-posta helbidea. Ondoren ama-hizkuntza eta interesatuta gauden hizkuntzak aukeratzeko diosku. Nik gaztelania jarri dut ama-hizkuntza eta besteetan gehiago-gutxiago dakizkidanak: euskara (badakit ezta?), ingelesa, galiziera eta italiera. Hizkuntza bakoitzaren pasaportea, dossierra eta biografia egin dezakezu, paperezko bertsioan bezalaxe. Baina hemen polito ipinita eta beste itxura batekin.

Pasaportea betetzen hasi naiz, hizkuntza desberdinetan neure maila zein izan daitekeen zehazteko. Ez dut autoebaluazio galdetegi zehatza egin (neure ingelesak ez du hainbesterako ematen, bistan dago, je, je, je,...), hizkuntz-gaitasunen profila edo mailaketaren koadroa besterik ez, eta spanish & basque C2 "atera" dut (autoebaluazioa>autotitulua diseinatzen nabil), beste hizkuntzetan berriz alde handiak nabaritu ditut: ingelesez A1 (ulermena eta mintzamena) eta B1en (irakurmena) artean nabil, italieraz berdin baina alderantziz: ahozkoetan B1 baina idatzizkoetan A1-A2.

Galizierarena egin zait kuriosoa, gehien bat euskara ikasle askoren egoeran sentitu naizelako. Aita galiziarra daukat eta txikitatik entzun dut inguruan, arazo barik ulertzen dut baina kontaktu gutxi eduki dut galizierazko idatzizko testuekin. C2 (ulermena eta irakurmena) eta A2ren (idazmena) artean nabil neure pertzepzioan. Kuriosoena galdera batzuei zelan erantzun ez naizela seguru egon: Testu teknikoak ulertzen dituzu? Ohiko gaiei buruzko artikuluak irakurri ahal dituzu? Jendearekin ohiko topikoen gainean hitz egin dezakezu? Bai, jakina, galizieraz ez bada gaztelaniaz hitz egin dezaket, galiziar gehienek ulertzen dute gaztelania,... galizieraz egin nezakeen? Baiezkoan nago, baina gaztelaniaz egin ahal denez...

Pentsatzen dut euskara ikasle asko euskararekin halako egoera baten egongo liratekeela. Egin ahal duzu? Baliteke, baina erdaraz egiten denez, edo, Ez dakit, ez dut inoiz probatu behar izan.
Hizkuntza minorizatuek aldagai batzuk sartzen dituzte halako galdetegietan. Jarrera kontuak nahasten dira ezagutza kontuekin, sarritan ahal baino nahi edo behar da klabea. Argi dago "Hizkuntza hori egiten den lurraldera bidaia egiten duzunean hotelei buruzko informazioa eskatu dezakezu" bezalako galderak ez direla esanguratsuak. Hizkuntza minorizatuak sarritan hipotesian bizi izaten gara eta: Uste duzu halako kasu baten jakingo zenukeela....?.

Tira, edozelan ere interesgarria da Europatik datorren hau. Neure ustez behingoagatik hizkuntza erabiltzeko gaitasuna ebaluatzeko ahalegin erreala egiten delako, eta ez hainbeste hizkuntzaren gaineko ezagutza edo hizkuntza horretan gurutzegramak egiteko abilidadea. Hizkuntzaren erabilera sustatu nahi duen inguru honetan bereziki interesgaria. Honek, nire ustez, gure ebaluazio-irizpideak eta ondorioz programak, helburuak, edukiak eta metodologia bera berraztertu eta gaurkotzera eroango gaitu laster baten.

Ebaluazio tresna honen erabilera didaktikoak ere zer esana eman behar luke. Ideiarik?

Ea nork-noiz euskaratzen duen, eta ea web2.0 bertsioa noizko (on-line portfolio konpartitua eta etiketatua).

Foroak eta tituluak

Aldaketak egin ditut karrajua.org-eko foroetan. Hasiera baten forora eztabaidagaiak libre bidaltzeko aukera utzi nahi nuen, baina erabiltzaile anonimoei eztabaidagai berriak publikatzen utziz gero ez dago modurik identifikazio minimoa eskatzeko (izena eta e-posta behintzat), eta aurkitu dudan konponbide bakarra erregistratzea eskatzea izan da.

Beraz, hemendik aurrera foroetan eztabaidagai berria publikatzeko erregistratu egin behar da. Jendeari animatzea kostatzen zaion honetan badakit ez dela animatzeko modurik onena, baina dabilen spam eta trolleria guztiarekin nahiago dut horrela egitea.

Erregistratzea erraza da, erabiltzaile izena eta e-posta baino ez da eman behar, eta sistemak berak bidaliko dizu pasahitza e-postara.

Erregistratzen diren erabiltzaileek foroetan euskalduntzearen inguruan plazaratu nahi dutena botatzeko aukera izango dute. Horrela bloga egiten ausartzen ez direnei, edo hainbeste zer esan ez daukatenei lekua eman nahi diet botatzeko daukatena plazaratzeko.

Aurreko baten ere esan nuen eta berriro ekarriko dut hona. Blogen loraldi honetan foroak apur bat ahaztuta geratzen ari dira, eta, nire ustez, tresna baliagarriak dira iritzi trukaketa, eztabaida eta harremana zabaltzearren.

Zer esana eduki eta zabaltzeko ez da bloga derrigor egin behar. Blogatzeak ahalegina eskatzen du eta blog asko daude post pare batekin geratu direnak. Foroak horretarako soluzio ona direla uste dut.

Hain zuzen ere, asteburu honetan CACA zertifikatuaren eztabaida piztu egin da ekarpen pare batekin.

Tituluek eta agiriek zer esana ematen dute bada. Plisti-plastak ere heldu dio kontuari. Igartzen da garaia. Animoa ba, seguru asko zaudetela tituluen edo beste hainbat gairen inguruan zerbait zabaltzeko deseatzen. Eztabaidagai berriak botatzeko erregistratu egin behar da, baina komentarioak egiteko ez. Egurra ba!

Euskararen mailarik gorenena arautu dute

Euskararen mailarik gorenena arautu dute - Helduen euskalduntzearen oinarrizko kurrikuluaren 4. maila arautu du Jaurlaritzak. Helduen euskalduntze alfabetatzeak eta oro har gizarteak euskararen laugarren maila lortu ahal izango dute, Kultura Sailburuak maila horri dagozkion eduki eta ebaluazio-irizpideak onartu ondoren. [Erabili.com berriak]

Maila gorenenera ailegatu ote gara?

Erabili.com-ekoek izenburu deigarria jarri diote albisteari bada. Orain arte euskara ikasleentzako erronka sorta zirudiena, euskaldun guztiontzako erronka bihurtu daiteke. Euskaraz ondo, zuzen eta egoki jarduteko gauza garela ez ezik (jakina), elegante ere jardun dezakegula frogatzeko proba edukiko dugu.

Zertifikazio berriarekin barik, alderdi didaktikotik euskara irakasleontzat erronka berria eta interesgarria zabaltzen da. Programa berriak diseinatu eta burutu, materialak egokitu,... 4. maila honetarako egin diren ekarpen didaktikoak ere ikusteko parada eduki dut: testu-arkitektura, genero testualak, edukiak zehazteko jardunbide eta taxonomia berriak (orain artekoaren aldean behintzat) boteprontoko akordatze arin baten. Pello Esnal eta Lurdes Elosegik Hizpide 57an plazaratu zituzten ildoetatik jo dute eta 4. maila honetarako ez ezik euskalduntze prozesu guztian ere baliabide eta jorratzeko moduko ildo gehiago dauzkagu. Baten bat hauen inguruan lanean hasi da dagoeneko.

Dena dela, HABEren adierazpenetan ikaslearen motibazioa eta parte hartzea ezinbestekotzat jotzen da. Gaur egun gizartean euskara haraino lantzeko halako grina zabalik badago? Motibazio instrumentalak adore nahikoa emango ote du? Tituluen amuak noiz arte iraungo du euskarak benetako indar soziala hartu arte? Agiri gehiago ezartzea nahikoa ote da euskalduntzeari behar den moduko sakada emateko? Zerbait gehiago behar delakoan nago, CACA zertifikatuarekin akordatu nahi ez badugu behintzat.

Azterketak

Otsaila, ekaina eta  iraila izaten dira azterketa sasoi tipikoak  eskola-unibertsitateetan, gure mundu honetan berriz orain hasten da azterketen  "estazioa" atariko probekin eta testekin.

Helduen euskalduntzearen mundu honetan gainera gero eta gehiago dira azterketak, duela urte pare bat hasi ziren  1 eta 2 mailako probei aurten 4 maila gehituko zaie. Eta hauek guztiak aurreko EGAri  eta IRALE eta HHAEko hizkuntz eskakizunei gehitu.

Zertifikazioak  eztabaida piztu du beti  gurean. Bateko, ez dirudi logikoa Euskal Herrian (euskararen herrian) inori euskaraz dakiela ziurtatzeko agiria eskatzeak, besteko, lan eta zer egin batzuetan jarduteko gutxieneko hizkuntza-maila ziurtatzen duen zerbaiten beharra ere aldarrikatzen da. Honi euskaltegiratituluagatikbainoezdatorrenikaslearen mitoa batu zaio.

Eztabaidak gorabehera asteotan ikasle motibatuak eta euskaltzaleak ere  ez direla azterketafobikoak konprobatu dut. Nire berbalagunak hor dabiltza azterketa prestatzen, nerbioekin baina ilusioarekin ere bai, eta haiek ez dute titulurik behar. Usaia ere hor dabilkigu orain barnetegira bueltan azterketak gogoan.

Zer nahi duzue esatea bada? Ez dut uste hauei azterketa prestatzeak bat ere kalterik egiten dienik. Seguruenik beharleku horretan ikasiko dutenak azterketako notak baino gehiago balioko diela eta balioko digula.  Eta nerbioak notagatik baino euren konpromiso pertsonalagatik izango dira gehiago.

Animo ba neska-mutilok, eta azterketan espero ez duzuen nota ateratzen ez baduzue, trankil , neuk eta beste askok "cum laude" eman dizuegu aspaldian.