mailak

Auskalogarren maila

Helduen euskalduntzearen inguruan albisteak eta elkarren berri jakitea ez da erraza izaten, eta apur bat adi egon nahi baduzu Interneten informazioa kudeatzen duten kontakatiluekin tratua egin beste erremediorik ez da izaten. Hala, osaba Google-i esanda diot "euskaltegi" hitza nonbait aurkitzen duen bakoitzean abisua emateko, eta jakiten dira gauzak horrela.

Gaur esate baterako kontatu dit Javier Madrazo EJko kontseilari ohia politika utzi eta, besteak beste, euskaltegira joan dela bueltan.  Ordu eta erdi egunean, jariotasuna hartzea kostatzen zaio, eta laster zortzigarren mailara heltzea espero ei du.

Madrazo euskaltegietan ari diren 40.000 horien artean askoren antzera ibiliko da seguru asko, baina zenbakiak entzuten hasita pentsatzen jarri naiz: 8. maila gainditzea espero du, seinale dabilen euskaltegian (ofizial edo ez-ofizial, irakasleen edo ikasleen artean) gutxienez 8 mailatan neurtzen dela euskara ikateko ibilbidea. Etxera begiratu eta 1a, 1b, 2, 3 eta horrelako izenak entzuten ditut, izenak diot, ze sarri "altua", "baxua" eta horrelako abizenekin bereizten dira neba-arrebak. Sarean apurtxo bat gehiago endredatu eta oinarrizkoa, erdikoa, EGA eta teknikoa abizenak darabiltzan euskaltegiaren berri izan.

Letra/zenbaki-zopa baten traza hartzen hasita dago hau. Euskara ikasten duten pertsona horiek argi dute nondik nora gabiltzan hemen? Gogoan ditut udan gurekin barnetegia egitera datozenak, etorri eta kokatu aldera orain arte zer egin duten galdetu eta zer mailataraino heldu diren. Erantzunak zenbakiak gehienetan, eta, non ibili diren-eta, zenbaki hori gure zenbakiekin ezkontzeko interrogatorio-ikerketa moduko bat behar izaten dugu, edo zuzenean mailaketa proba bat egin, bestela ez da modurik egoten.

Eta normala da hau? Euskara ikasten duen jendeak non dabilen bere mailarako izen-abizen desberdina eduki. Batzuek 12 urratsen klasikoarekin, beste batzuk HEOKen mailaketaren aldaerekin, beste batzuek bertoko produktuari bertoko izena, eta egon, Europako estiloko letra-zenbakiak datoz lapikora laster, porrusalda konpletoa egiteko.

Horrela daude gauzak, tradizio eta izendapen asko batu dira urteetan, eta nahaste hori argitzen edo artezten ez da inor jarri. Akaso ez da hain larria izango, baina -neure uste apalean- ez da itxura onekoa eta, gainera, ez dut uste ezer onaren seinalea denik ere.

Hala ere, gauza bat argi izatea komeni da: mailak ez dira ikastaroak, eta erreferentzia-mailetarako izendapen eta deskribapen homologatua egon beharko luke lehenago. Une honetan EEMren bidera jarrita gaudela dirudi, eta baliokidetzeak eta parekatzeak jarri dira abian, baina HABEren 12 urrats tradizional horiek fitxa-plantiletan bueltan dabiltzan bitartean ez dute asko lagunduko argitzen.

Bestalde, euskaltegi-erakunde bakoitzak eskaintzen dituen ikastaro-zerbitzuek ere izen argia izan beharko lukete. Hemen zailagoa izan daiteke homologazioa, ze -barruntaten dut- une honetan euskaltegien eskaintza ez da batere homogeneoa eta estandarra. Modulazio, ordu-kopuru eta osaketa desberdin askoko taldeak eta ikastaroak daude martxan ordea.

Baina sikiera pertsona baten maila deskribatu eta izendatzeko orduan ahalegintxoa egin beharko genuke terminologia bat erabiltzeko, ezta? Guk erabili, eta jendeak berak ezagutu dezan eta zoratu ez dadin/gaitezen.

Ala ez?

Mailatik mailara

Aldaketa txikia sumatu genuen lehengo egunean Ikasbilen. HABEtik ez dute horren azalpenik edo jakinarazpenik eman, baina han dauden baliabideen mailakako sailkapena HEOKaren mailaketatik Europako Markoko mailetara eraman dute.

Funtsean ematen du lehengo izendapena ordeztera mugatu direla, horrela 4. mailatik C2ra, 3. etik C1era eta 2.etik B2ra joan gara. Bazen Ikasbilen HEOKen jasotzen ez zen bereizketa bat: 1a eta 1b mailak. Han 1. maila baino ez dugu, EEMko B1ekin bateratu dena. Ez dut inoiz 1a/1b horren azalpen-bereizketa ofizialik entzun-ikusi, baina logikoa zen pentsatzea 1b maila hori 1. maila izango zela, eta 1b-rako materialak horrelaxe agertzen dira orain, B1 epigrafean.

Baina 1a hori zer zen? Orain argiago izan beharko genuke. 1a=A2 parekatu baitituzte baliabideak.

Katea osatu dute beraz, baina arazo txiki bat egon da. EEMn beste maila bat dago, baxuena: A1. Ez dut gogoratzen Ikasbilen 1atik beherako ezer inoiz egon denik, baina orain sailkapen horretan A1 agertu zaigu. Hori bai, bilatzailean ez dut ezer aurkitu A1 horretarako.

Tira, eta zer esan nahi du honek guztiak? Jakin, ez dakit. Donostiako Vitoria-Gasteiz kalean argiago izango al dute! Lehenengo batean pentsa daiteke Europako Markorako hurbilpena egiten hasi direla. Hemendik aurrera zer-noiz etorriko den? Dekretu bidez jakin behar ez izaterik espero dugu sikieran.

Lehengo urtean Bilbon egin zen jardunaldi akademikoan horren inguruko asmoak aurkeztu zizkiguten, mailaketa eta azpimailaketa berria osatzeko asmoa. Funtsean 12 urratsen sistema tradizional-historikoaren izen aldaketa hutsa iruditu zitzaidan momentuan. HABEk urratsen sistema horren gainean urteetan eraiki du azpiegitura administratibo konplexua eta horrek pisu handiegia du akaso aldaketa gehiegi egiten hasteko.

HEOKen mailaketarekin hutsuneak egon dira era berean, administrazio-kontuetarako irakasleek ikasleei urratsak jarri behar dizkiete orain ere, baina urrats horiek 12 izanda eta HEOK jasotzen eta definitzen diren mailak 4, bistan dago urrats askoren deskribapena eta definizioa irakaslearen beraren (intuizioaren?) edo erakunde bakoitzaren esku geratzen direla neurri batean, edo HABEren HEOKen aurreko definizio historikoetan.

Zergatik gertatu da hau? Seguruenik eraketa-didaktika bereizketa tradizional-historiko-monumentalaren ajeak baino ez dira izan. Kontrolerako datu-baseetan zenbaki bat aldatzeak dena jar dezake hankaz gora, eta didaktikariak letretakoak izaten dira.

Eta orain Europatik datorren honek kristo hau argitzen lagunduko ote du, ala kristo handiagoa ekarri? Bigarren hori gertatzeko arriskua dago nire uste-eskarmentuz, gauzak neurriz eta ganoraz egin ezik behintzat.

Azterketak :-P

Bihar, maiatzak 17, EAEn mailakako azterketak hasiko dira (airean igartzen da...). Honez gero, interesatuok denok jakingo duzue proba non eta noiz daukazuen. HABEkoek Ikasbilen publikatu dituzte, eta badaezpada hona ekarriko ditugu. Sikieran populazioaren zati handi bat tentsiogune posiblea non izango den jakitun egon dadin.

Animoa denoi! Azterketak eta aztertzaileek ikus dezatela zenbat balio duzuen!

Eguneraketa: eta hau guztia gutxi bada, sibaritentzat beste hau: 4. maila egiaztatzeko 2008ko azterketa-deialdia

4. mailari buruzko berriak

[Euskalduntzearen 4. maila: irakasleak gaitzeko ikastaroa: HABE - IKASBIL]

Honez gero euskaltegietara zabaldu dute informazioa (pdf) HABEtik.

Egunotako bileretan esan duten bezala, 4. maila fase pilotutik irten eta datorren ikasturtean eskaintza orokortu egin ahal izango da, hau da, nahi duten euskaltegietan eskaini.

Horretarako jardungo duten irakasleek prestakuntza-ikastaroa egin beharko dute, hizkuntzan nahiz metodologian trebatzeko.

Hemen daukazue informazio-idatzia:

Hirugarren maila

Honez gero EAEko euskaltegi gehienetan edukiko duzue informazioa. HABEtik bidali den hau alegia:

Zuzendari hori:
Honen bitartez dei egin nahi dizut HEOKaren 3. maila ezartzeko HABE datozen hilabeteetan egitekoa den urratsen berri emateko antolatu dugun bilera informatibora.
Bileraren xehetasunak hauek dira:
Gai-zerrenda:

• HEOKaren 3.maila ezartzeko egitasmoa
• Agirien baliokidetza
• 3. mailako azterketa-eredua
• Aztertzaileak: aztertzaile taldea, prestaketa
• Azterketa-deialdia: baldintzak, datak

Araba, Bizkaian eta Gipuzkoan egingo dira aurkezpenak. Bilbon azaroaren 8an eta Donostian 12an nik dakidala. Ez daukat Gasteizkoaren berririk.

EGA eta 3. maila bat dira? azterketa ala "maila"? 3. maila horri 1. eta 2. mailei eman zaien trataera emango zaiola dirudi.

Bestalde, bigarren puntukoan jarri beharko da arreta. Askotan komentatu da hemen dabilen titulu-saltsa. HABE eta beste erakunde batzuk (HAEE, Hezkuntza saila...) agiriak baliokidetzeko lan-negoziazioetan ibili ei dira azkenotan.

Ea zer berri datorren.

PD: Santurtziko Udal Euskaltegiko webgunean zehaztasun gehiago eman dituzte: HABEk EGAren pareko agiria sortuko du.