LLL eta gu

Hiru "L"rekin hasi da urte berria: LifeLong Learning, bizitza osan zeharreko ikaskuntza edo etengabeko ikaskuntza. Atoan-era ekarri nuen lehengoan Enric Serraren artikulu baten harira, Europan abian jarri den SteLLLa egitasmoaren aipamenarekin hain zuzen ere.

Etengabeko ikaskuntza ez da termino ezezaguna, lan munduan eta hezkuntzan hedatzen joan da azkenotan apurka-apurka. Eusko Jaurlaritzak adibidez Etengabeko ikaskuntzari buruzko liburu zuria argitaratu zuen duela urte batzuk (eskerrik asko Ainhoa). Eta enpresa munduko marketiñenoan balio erantsiko berba egin dela dirudi.

Bestalde, ikaskuntzaren inguruan zabaltzen hasi diren gogoeta eta psikolasto berrietan ere agertzen zaigu: ikaskuntza informala, norberak gidatutako ikaskuntza, ikaskuntza soziala eta bizitza guztirako ikaskuntza moduko ideien usaina hartzen da sarri.

Termino "modernoa" dirudi bateko, baina arlo zehatz batzuei lotuta besteko: lan mundua, hezkuntza, teknologia.... Eta zer dio bada? Funtsean gauza sinplea dela esango nuke: ikastea bizitza guztirako jarduna da, etengabea. "Ezagutzaren eta informazioaren gizartean" ezin ei da bestela izan, aldaketak azkarrak dira eta etengabe ikasi eta egokitu beharra dago. Hartara, ikasteko eta egokitzeko konpetentziaz egiten da berba, zerbait jakitea baino baliozkoagoa da jakintza berrira egokitzen jakitea, etengabe.

Eta gurera ekarrita, euskararen ikaskuntza, zer? Zirriborro mailako ideia-gogoeta batzuk:

Gurean terminoa prestakuntza profesionalarekin lotuta dagoela ematen du. Hala ere, mugimendua handik haragokoa ere bada. Hiru.com adibidez. Baina helduen euskalduntzean orain arte ez da apenas entzun.
Euskara ikastea mugarri batzuen barruko prozesua da? Ikas-prozesua hasi eta amaitu egiten den zerbait da?
Europako Markoaren inguruan hizkuntzaren ikaskuntza norberak gidatzeko tresnak eta bideak ere ematen dira: portfolioa, biografia, pasaportea... Ez ote dugu mugatu handik datorren ikuspegia mailaketara? Zertifikazioa eta ikastaro formalen antolaketara hain zuzen ere.
Normalizazio prozesuan dagoen hizkuntza baten kasuan LLL kontzeptu honi ez genioke buelta pare bat eman behar? Azken batean euskara "jakin" eta erabili behar dugun guztiok ez gabiltza hizkuntzaren etengabeko egokitze prozesuan? Geure hizkuntza pertsonalaren egokitze prozesuan eta ingurukoen hizkuntzan eragiten? Ez da azken batean bizitza osorako jarduera?
Ez genituzke begiratu behar ikas-prozesuaren edo ikaskuntzaren antolaketa era zabalago batean? Hau da, euskara ikastea ahalbidetzea ikastaroak eta zentroak antolatzea eta jarduera egituratu hori elikatu eta ebaluatzetik harago ez doa? "Pertsona guztien ikaskuntza sustatzen duten lurraldeak ikaskuntzaren lurralde bihurtzen dira" diote Liburu Zurian. Ikas-paisaia aipatu izan dugu hemen.
Etengabe ari dira aipatzen azkenotan ikaskuntza era desberdinak: praktika-komunitateak, ikas-sareak eta elkarteak, ikasteko ingurune pertsonalak, ikas-paisaia... Autoikaskuntza izeneko kaxoi handi-marginal horrekin lotzeko joera egon dela begitandu zait askotan. "Ikasle tipologia batentzat baino ez dira egokiak" argudioarekin erraz garbitzen da eztabaida gainera. Iruditzen zait batzuetan helduek euskara ikasteko panorama osotasunean ez ikusteko aitzakia baino ez dela. Uste dut klabea ez dagoela ikas-estiloan, ikasteko aukeren aniztasuna baino, eta LLLaren ikuspegitik argi dago ikastea ezin dela mugatu jarduera egituratu-ofiziala eskaintzera.
Ez dago gure sektorean paniko moduko bat desegituratzeari, deskontrolari, hormetatik harago joateari? Ez da gure ardura edo oso konplikatua da batekin zuritu nahi izaten duguna? Azken batean euskaldun guztiok (berri nahiz zahar) ez dugu burutu hizkuntzaren ikas-prozesua une, era eta leku anitzetan? Eta ez dugu burutzen jarraitzen?
Ez genuke "ikasle" izendapena matrikula terminotik desbinkulatu beharko?

Ez dadila ulertu:

Jarduera akademiko egituratua desagertu egin behar denik. Iraultza zaleak izaten gara halakoetan, fuera lehengoa eta berria nagusi orain! Ez. Jarduera akademikoarekin batera ikasten lagunduko duten bide guztien ikuspegia izan behar da.
Euskara ikasten ez da inoiz amaitzen. Horrela da seguruenik, baina horrek ez du esan nahi bizitza guztia euskaltegian pasatu behar denik, ikastearen erak, bideak, intentsitatea eta dedikazioa aldatu egiten direla baino.
Ikastaro eta titulu gehiago sortu behar dira. Ezta. Ikasteko era eta bide gehiago izan behar dira gogoan helduen euskalduntzeaz jardutean. Ikastaro berriak sortzea eskatzen du horrek? Baliteke, baina ez derrigor.
Horrela ez dugu inoiz EH euskaldunduko. Alderantziz, hizkuntzaren etengabeko ikaste hori hizkuntzaren erabilera pertsonal eta sozialarekin egon beharko luke lotuta, eta hori guztia normalizazio prozesuaren baitan dago. Euskara ikastea ezin da bihurtu bizitza guztirako hobby hutsala edo tituluaren bilaketa bukaezina, hori da kaltea. Etengabe ikastearen beharrak azken batean hizkuntzaren bizitasunaren zantzua izan behar luke.

Hiru "L" horien inguruan derrepentean batu diren ideiak baino ez dira izan. Inork ez dezala pentsa hau manifestu berria izan denik, pentsatzeko puntu batzuk baino ez. Gaizki esanak barkatu eta merezi dudan egurra hartu eta bizitza guztiko penitentzia egingo dut hala behar bada.

Irudia:I am still learning. Egilea: mimax. Flickr-etik hartuta, lizentzia.

Lehenengo penitentzia: Batzuetan mezu hutsal batek hamaika iruzkin jasotzen ditu eta garrantzizkoak apenas pare bat, mezugilearengan nolabaiteko noraeza sortuz. Honelakoa dugu Benitoren mezu hau, garrantzizkoa, puntuz puntu aztertu beharrekoa, buelta bat baino gehiago ematea merezi duena, zalantzarik gabe.

Bigarren penitentzia: etengabeko ikaskuntza bera. Egia da mugimendua ez dagoela gelditzerik. Gizakia etengabe ari dela ikasten. Zergatik, orduan, etengabeko ikaskuntza kontzeptuaren berreraikitze lan hau, orain eta gaur? Bada, prozesu guztiak azkartu egin direlako, 'fast' gizarte baterantz goazelako. Orain arteko konpartimentazioak (ikasteko garaia / lan egiteko garaia / atsedenerako garaia) huts egiten / egingo duelako.

Lehenago, bizitzarako eta lan bat garatzeko ikasten genuen baina oraingo gazteek bizitza profesional askoz anitzagoa izango dutela aurreikus liteke, oraindik ezagutu ere egiten ez ditugun zereginetan arituko dira zenbaitzuk, beraz, etengabeko egokitze/ikaskuntza prozesua ezinbesteko izango dute. Eta, gainera, teknologiak erraztu egingo ditu zenbait ikas-prozesu. Ona al da hau? Zeri erantzuten dio, benetan, etengabeko ikaskuntzak: sistemaren egokitzapen beharrei ala pertsonaren hazkuntza intelektualari? Bego, oraingoz, galdera bere horretan.

Hirugarren penitentzia: Eta gurera ekarrita, zer? galdetzen du Benitok. Galdetu bakarrik ez, bidea ere erakusten du. Ados nago berarekin, beti ados egote hau ere penitentzia moduko bat den arren ;-D Ezein ikaskuntza, euskararena barne, ezin da soilik gauzatu ikasgelan, ordu jakin batzuetan, modu antolatuan eta kontrolatuan. Euskaltegia eta ikastaroa ez dira ikaskuntza modu bakarrak. Euskara ikasteak hizkuntzaren erabilera sozial eta pertsonalarekin izan behar du lotura. Eta honetarako beharrezkoa da ikaskuntza horretako agente guztien (ikaslea, euskaltegia, hiztun komunitatea...) rola eta kokapena definitzea/berdefinitzea.

Laugarren penitentzia: Benitoren mezuaren hariari tiraka, buelta asko eman dizkiot buruari eta mataza endredatu endredatu egin zait. Etengabeko ikaskuntza aukera eta arrisku moduan ikusten dut. Dena den, ez nuke iruzkin hau gehiegi luzatu nahi eta zuek ere endredatu. Laburrera, gai honi beste ikuspuntu batetik heltzen dion mezutxo bat idatziko dut hemen berton, sinple-sinplea. Irakurtzea zeuek bete beharreko penitentzia izango da, gustuko baduzue behintzat.

erantzun honi

Halako proportzioa nabaritu dut nik ere mezuaren trinkotasuna eta erantzunen kopuruaren artean. Zenbat eta kontu serio eta burutsuagoak orduan eta erantzun gutxiago. Pentsa daiteke inork ez duela irakurri agian, ez dut uste, agian tontakeriak baino ez ditugu esaten, litekeena da eta kasu horietan eskertuko litzateke baten batek bekatuaz ohartaraztea, baina hori baino askoz larriago izango litzateke irakurtzen duenak luzera ikusita denari "amen" esatea, liburu lodiei edukitzen zaien fede-errespetuarekin.

Etengabeko ikaskuntza edo ikaskuntza iraunkorraren loraldi honen arrazoiak ez ditut neuk ere oso argi, baina susmo-barrunto txiki bat bai: gauza hauetaz enpresa, lan-mundua eta lan prestakuntzaren inguruan hasi dela hitz egiten dirudi batzuetan. Badakizue, "serio" jarri eta emaitzak eskatzen diren lekuetan.

Nirekin ados dagoenarekin ados egon beharko :DD. Hala ere, uste dut esan duguna azken-azken batean bista-bistan dagoen asuntoa dela: hizkuntza ez da soilik ikasten ikasgelan eta ikas-orduetan, eta hizkuntza egunean-egunean berreraikitzen den sistema da (egunero ikasten da orduan?).

Ikuspegi hori hartzea baino ez da. Dena dela, segi dezagun matazatik tiratzen. Plistirena irakurrita bekaturen bat zurituko dut seguruenik.

erantzun honi

Ezer baino lehen, URTE BERRI ON! Topiko bihurtu den desioa, baina horixe desio dizuet zuoi eta gune honi.

Eta honekin lotuta (gune honen izaerari)eta Benitoren azken iruzkinaren haritik, gogoeta laburra. Sentsazio kontrajarriak sortzen dizkidate hemen irakurtzen ditudan kontu askok. Alde batetik, ekarpen interesgarriak, aberatsak, bide-berri-irakitzaileak iruditzen zaizkit, LLLren inguruko hau bezalakoak. Baina, bestetik, nolabaiteko etsipena ikusirik, antza, inork gutxik hartzen dituela gogoan eta buruari buelta pare bat gehiago eskaini nahi diela. Eta hau oinarri-oinarrizko "soldaduez" eta goragoko "sargento" edo "komandantez" ari naizela.
Gainera, ikusten dut gogoetok neurri bateran errepikatu edo egiten direla, (ikusi Benitok berak aipatzen duen ikas-paisaiaren kontua) baina bestetik urrats bat aurrerago egiten dutela, aurrekoa nolabait orraztuz, borobilduz eta aberastuz. Baina prozesu hau ia beti berber(ar)en eskutik dator. Honen haritik iradokizuntxo bat: akaso ez litzateke eraginkorragoa eta parte hartzeko motibagarriagoa gogoetok hasieran xumeagoak eta ez hain elaboratuak balira?

Urte Berri honetan apustu sendo bat egin beharko genuke hau guztia ahalik eta gehien sozializatzen. Euskara irakasleak bide bat da, baina hor ere ez dakit nolabaiteko "neguko koarteletarako atzera-egite" prozesua ez ote dugun bizi. Arestian eskainitako iradokizuntxoa honetarako ere izan liteke baliagarri.

erantzun honi

Gogoetak oso elaboratuak izan daitezkeela diozu. Beharbada, testuaren luzera ikusita (eta maketazio arazoa baino ez da akaso) halaxe pentsa daiteke, baina blogetan botatzen diren gogoetak gehien-gehinetan (eta hau da kasua) elaboratutik gutxi izaten dute.

Aitzitik, askotan derrepentean burura etortzen diren ideiak baino ez dira izaten, entzun-irakurtzeko prest dagoen norbaitekin (zuekin adibidez) konpartitu nahi direnak, haiei iritzia eskatu, mahai gainean jarri besteen ikusmiraren galbahetik eta solasaldiaren bidez elaboratzen jarraitzeko (edo baztertzeko ere bai).

Aspaldian nabil esan eta esan ahal dudanean: blogetan (blog honetan behintzat) ez gabiltza predikatzen eta dogma berririk hedatzen, ez da hori asmoa. Etengabeko gogoeta eta harekin batera solasaldia egin nahi dugu, besterik gabe, sinestuta horrekin ikasteko, ideiak lantzeko eta gure jardun profesional zein pertsonalerako baliagarria izango zaigula.

Ados nago zurekin hau guztia sozializatu egin behar dela, gehiago sozializatu alegia. Baina zer eskatu ahal dugu? Xume-xume esanda:

Gure sektorean lanean dabilen jendeak bere hausnarketak, kezkak, esperientziak, iritziak eta buru-begi-belarrietatik pasatzen diren gauza interesgarriak gehiago "sozializatzea", hau da, norberaren golkoan edo konfidantzako zirkulu hesi horretan ez gordetzea.
Jardutea, berba egin, elkarrizketa gehiago. Batak esaten duenari erantzun, hura osatu, gehitu, zehaztu, iruzkindu, ilustratu, edo bertan behera bota... baina feedcback-a eman.
Geure lana eta asmoei buruz jardun, elkarrekin eta era irekian ahal bada (eta ahal da). Ikasteko eta hobetzeko erarik onenetakoa ei da hori, eta ez dago zertan egin interneten bidez soilik. Dena dela batzuetan nire kezka ez da izaten interneten zer partaidetza gutxi dagoen, gure sektorean oro har gure gauzez zer gutxi jarduten den baino. Ez dut uste partaidetzarena arazo teknologikoa denik inondik ere, jarrera, denbora, motibazio eta ilusio kontua baino. Erratuta nagoela frogatuko bazenute, pozik.
Eta pena hitza erabili duzula, pena handiena dut gure mundu honetan badela jendea guk baino gauza argiagoak, interesgarriagoak, borobilagoak, originalagoak, praktikoagoak eta jorratzeko motibagarriagoak esateko dituena. Zergatik ez dituzte plazaratzen? Galdera ona, sozilizazio bide horretan erantzun beharrekoa gainera.

Bitartean, hemen gabiltza gu, eta gustura. Ezta?

erantzun honi

Azken egunetan azkazalak jaten aritu naiz sarrera hau (eta beste batzuk) iruzkindu nahi eta laneko betebeharrek utzi ez didatelarik. Epeak epe dira eta sarrera honek Azken egunetan azkazalak jaten aritu naiz sarrera hau (eta beste batzuk) iruzkindu nahi eta laneko betebeharrek utzi ez didatelarik. Epeak epe dira eta sarrera honek erantzun txukuna zuen zor, ez bost minututan idazten diren horietakoa.

Honelako sareetan "fast", azkar erantzutea espero da baina azkar eta ondo, usoak hegan. LLLi buruzko nire ikuspegia bigarren atalean sartuko dut, berandutzearen ondorioz, baina honetan hauxe erakutsi nahi nizuen: bi sarrerak irakurri bitartean egiten aritu naizen oharren zerrenda:

hartutako oharren zerrenda
http://flickr.com/photos/12186644@N08/3187997419/
Ez esan, gero, ez ditugula sarrerak irakurtzen, ez dugula hausnartzen, honelako sarrerek alferkeria eragiten dutela... Asko astintzen dut burua zuei esker. Ea zer ateratzen den azkenean zerrenda honetatik, ez dizuet aginduko labur joko duenik!

erantzun honi

Irakurri bai, ondo irakurri eta jorratu, bistan da. Ondo egosi Ainhoa, ez dago presarik. Seguru zerbait potentea etorriko dela.

Bide batez, kuriositatea baino ez da. Oharrak hartzen duzun "zerrenda" hori zer da? Ordenagailuan sartuta daukazun erroilua? Ordenagailuarekin dator? Horrela saltzen da? Ala zeuk egin duzu? Praktikoa ematen du.

A! Eta ez itzazu azazkalak jan!

erantzun honi

Oharrak hartzen duzun "zerrenda" hori zer den? Ba nire post-it biribilkia. Aspertuta nengoen post-it bat hartu eta ixkinetan idatzi eta lekurik gabe atzetik ere idatzi eta horrela ibiltzeaz. Sistema analogikoak oraindik erabiltzen ditugu hemen!!

http://flickr.com/photos/12186644@N08/3191213275/

Hainbesteko zerrenda aterata, gero lanak izan ditut zerbait txukun samarra sintetizatzen. Testuingurura egokitzeko ideia batzuk atzean utzi beharrak ondoeza pittin bat eragiten du, ezta?