errutina

Errutina

Hertzainak taldeak "aitormena" abestian errutinaren morroi bihurtu direla dio, geu ere zenbait euskaltegitako hainbat irakasle aitormen bera egin beharrean gaudela uste dut: errutinaren morroi bihurtu gara.

Kontatu zidaten (merke saltzen dizuet merke jasotakoa) EGA zela eta ez zela, goi-mailako bilera batean norbaitek auzitan jarri zuela 3. mailan ematen den formazioa. EGAk urte luzetan errutina sortu ei du (sinonimoak, berridazketak...) eta hirugarren maila desitxuratu; irtenbidea: EGA azterketa aldatzea (beste errutina bat sortzeko?)

Errutina al da gaitza ala bakarrik sintoma?

Teorian edozein mailak, baita hirugarrenak ere, helburu mailakatuak beharko lituzke eta azterketak helburu hauen betetze-maila frogatu beharko luke: Lehenengo, helburuak eta ondoren, helburu hauei dagokien azterketa (hau pellokeria!). Baina ez al da zenbaitetan alderantziz gertatzen?: hau da lehenengo azterketa eta helburu nagusia berau gainditzea denez, eskolak azterketari begira programatzea (hau aldrebeskeria!)

Norbaitek honezkero pentsatu du: baina non bizi da tipo hau? Ez al ditugu bada ikaslearen beharrak ase behar? Eta zeintzuk dira bere beharrak: behar komunikatiboak ala azterketa gainditu eta titulua lortzea, batik-bat?

Hauxe da kontua, finean egoera sozio-linguistikoak eta zenbait hizkuntza-politikak irakasleok hirugarren maila ematera bultzatu beharrean, EGA ematera bultzatu gaituela (ez da bereizketa hutsala: hementxe ikusten da argi eta garbi errutinaren morroi bihurtu gaituztela/garela). Zergatik, ordea?

Eskizofrenia hutsean mugitzen garelako, gu gure ikasleen balizko behar komunikatiboak ase nahian, ikaslearen benetako beharra administratiboa denean eta Administrazioak ere gehienetan horixe eskatzen dionean: titulua eta ez erabilera.

Gaitza eta bere sintomak zabaldu egin dira gainera: hor dituzue hizkuntz eskakizunak eta mailetako azterketak (errutina berriak)... Zeintzuk dira, ordea, errutinaren ondorioak?

Bi garai bereizi nahi nituzke: Hasierako garai batean, syllabus gramatikala besterik ez genuen eta trebetasunak alboko errepidetik zihoazen, behar besteko uztardurarik eta syllabusik gabe. Orduan azterketek gramatikaren syllabusa ez ezik, trebetasunen syllabus paraleloa ere eraiki zuten, nolabait. Ez zen hori modurik egokiena baina "prekaritate" garai hartan ezinbestekoa izan zen. HEOKen ostean, ordea, nik neuk "prekaritate" garaiok atzean uztea espero nuen; gauzak behar diren moduan egitea, alegia: helburuak definitu, trebetasunak integratu eta ebaluazioa definitu; baina ez dut halakorik ikusi; are gehiago, okerrera egin du egoerak nire ustetan.

Errutinak edukien aldetik maila erabat argaltzen du, maila komunikatiboaren esparruak mugatuz; zenbait ikasle eta irakasleri EGAn (!!!) narrazio literarioa edo umorea lantzea denbora galtzea irudituko zaio eta nekez eramango dituzu ikasleak bide horretatik bide-zidorra (idorra?) egonda.

Gaitzaren ondorioak argiak dira eta esparru asko ukitzen dituzte baina finean ikaslearen elbarritasun komunikatiboa dakarte.

Ez dira ez, betiko garai onenak!