Noka-toka

Eztabaida interesgarria piztu da erabili.com-en Ekaitz Santazilia blogari eta filologia ikasleak hitanoaren inguruan plazaratu duen proposamenaren inguruan. Roberto Manjonek egin duen irakurketa soziolinguistikoa gehien bat. Irakurtzea gomendatzen dizuet.

Hitanoa unibertsitatean

Funtsean hor hizkuntzaren ikuspegi bi (ez derrigor kontrajarriak) ditugula begitandu zait, linguistikoa eta soziala. Hitanoa salbatu beharreko altxorra eta hitanoa hizkuntzaren funtzio batzuen adierazle. Hitanoa euskaltegietan "irakatsi" behar den ala ez horretaraino heldu barik (eztabaida interesgarria ala bizantinoa, zer diozue?), gurean "horrela esan behar da" zenbat biderrez esaten dugun etorri zait gogora. Alegia, "horrela esan behar da" eta "horrela esaten da" sinonimo egiten dira sarritan. Eta, gaur egun jakin, badakigu ez dela horrela izaten.

Beraz, horrela esaten ez den zerbaiti buruz "horrela esaten da" esaten dugunean, gezurretan ari gara? Ikasleari engainatzen? Geure buruari? Ala ikasleak berak intepretazen ditu "esaten da" eta "esan behar da" sinonimotzat? Gure autoritateak engainatzen ote die?

Adibidez, ikasle bati "elkar ikusiko dugu esaten da eta ez ikusiko gara" edo "hitanoa ez da erabiltzen" entzuten diogunean, zer egin behar dugu?