Aizkoraren distira

Hitzetik Hortzera ikusten egon naiz gaur. Joxerra Gartziari egin diote elkarrizketa. Eta euskararen egokitasuna dela eta ez dela galdetuta, bere lanetan (euskara komunikatiboa, pdf-n) sarri aipatzen izan duen Koldo Mitxelenaren aipua ekarri du atzera:

“Hizkuntza bat, gurea nahiz inorena, ez da gizarteko mintzabide eta adierazpidea besterik. Ona da, beraz, elkarrekin mintzatzeko eta elkarri gogoetak adierazteko delarik, mintzatzeko eta adierazteko balio duelako;
horrexegatik beragatik da ona haizkora zorrotza, ebakitzeko sortua delarik, eta haizkora amutsa, berriz, txarra. Gehi dezagun ez dela berez hizkuntza amutsik, horrelako hutsik ageri baldin badu, zorrotz zezaketen adina zorroztu ez dutenena dela soil-soilik, errua, behiala Axularrek zioenez”.

Mitxelena, Koldo (1972): Idazlan hautatuak . Bilbo. Mensajero

Aizkoraren zorrotza eta aizkoraren distira gogoan, geurera ekarrita domeka arrastiko hausnarketarako (edo siestarako) ideiak etorri zaizkit, ez dira berriak, baina, horra hor:

• Zertan ematen dugu denbora gehiago? Egurra egiten ala aizkorari distira ematen? Zer erabiltzen dugu gehiago: zorroztarria ala trapua?
• Ikasleari ebakitzen duen egurrak zeozer berotzeko balio dio? Ala behearen gainetik garbitu behar diren txirlorak eta ezpalak baino ez dira?
• Badaukagu egurretan ibiltzeko basorik? Ala aizkora surik gabeko tximiniaren gaineko apaingarrien arteko beste bat da, laia, laratza eta taloburdina legez?
• Aizkora ondo zorroztuta, ondo ebakitzen digu? Ala distirarekin itsututa konformatzen gara?
• Zer-zelan egin dezakegu gure aizkorarekin auzokoaren motozerrak egiten ez duena?
• Aizkora probetan enborrak eta denbora estiloa eta lustrea baino gehiago neurtzen dira?

Alegoria forestalak azken baten.

Argazkia: larrabetzutik mundura