publizitatea

Kanpaina betean

Urteen poderioz iraileko matrikulazio-kanpaina errutina dugu gurean. Jendea euskaltegira e(ra)karri behar da orain, orain gehien bat,  urtebeteko ibilbidea hil honetako uztak erabakiko baitu, oraingoak gehien bat. Publizitateko inbertsioen marradun grafikoak sekulako tontorra erakutsiko luke bederatzigarren (edo lehenengo) hil honetan duda barik. Kartelen, afixen eta irrati-telebistetako iragarkien sasoia da iraila gurean.

Eta urtetik urtera nahikoa errutinarioa egiten zait neuri behintzat. Iragarkietako ideia berriren bat gorabehera, marmotaren urtearena etortzen zait akordura, gehien bat. Sorpresa helburu duen publizitatearen arteak ez dit sorpresa handiegirik ematen urtetik urtera, baina hori gutxinekoa izango da egia esanda, azken batean kanpaina horien target-a beste batzuk dira, ez geu, eta benetako emaitzak datorren astean ikusiko ditugu. Ea ba.

Aurtengo kanpainan (baten batek azken orduko bolanderaren bat gordeta ez badauka behintzat) dena dela, gauza bat egin zait ohikoa baino deigarriagoa: udal-mailako erakunde batzuen kanpainak. Originaltasuna eta freskotasuna gehien bat hortik etorri dela esango nuke, HABE edo euskaltegien euren kanpainetatik baino gehiago.

Bilboko Udalaren kanpaina hau ikusi nuen lehenegoz. Apartekoa izan barik, erakunde publiko-ofizial batena izateko ukitu freskotxo bat nabaritu nuen.

Baina originaltasunaren bidetik urrats polita izan da Nafarroako euskara zerbitzu batzuek antolatu duten Euskafe hori. Kanpaina osatuagoa eta kanal askotakoa, bideo eta guzti:

Eta hura bezain landua, eta gainera publizitate hutsetik harago, informazio eta zerbitzu batzuez ondo hornituta, Buruntzaldeko euskara zerbitzuen-kanpaina etorri da gero. Gainera sasoi bateko kanpaina baino gehiago izateko asmoz jaio dela dirudi, eskualdeko euskaltegien eta euskalduntzearen informazioa, zerbitzu eta komunikazio gune zentralizatua eskaini guran edo, automailaketa zerbitzua bezalako tresnak adibidez.

Ez da hor amaitu kontua, ez, ukitu biral batekin Gasteizko Udaletik suabe-suabe egin ziguten gonbitea hitza hartzeko ondoren.

Eta errematea, larrosa kolorez jantzia, Donostiatik etorri da. Euskara mon amour leloarekin webgune eta kanpaina grafiko landu eta originala ekarri digute plazara.

Publizitatea juzgatzeko era bi egon daitezke gutxienez, batetik estetikaren gaineko iritzia, eta hor ez naiz sartuko, gustuak, zaletasunak eta aurreiritziak tarteko, alferrik baita eztabaidatzea, eta bestetik, emaitza "komertzialena", eta horretaz ezer esateko informaziorik ez daukagu oraindik (ezta apur batean edukiko ere).

Gauza bakarra okurritzen zait bakarrik: udaletxeetako biltegi-fitxategi-gordeleku ustez ilun horietan badirudi irudimena, freskotasuna eta originaltasuna -edo haiek topatzeko gogoa behintzat- ez direla erabat galdu. Euskaltegietako txoko koloretsuetan baino biziago daudela ere ausartuko nintzateke esatera, hori esatera ausartzeko ausardia handia beharko ez balitz.

Kartelak eta afixak

Badakizue, iraila eta ikasturte guztirako bezeroak topatu behar du gure industriak. Urtero egin dugu publizitate kanpainen aipamenen bat, oso tradizionala gehienetan, kalerako kartel-afixa eta halakoei atxikirik. Izan ere, interneten sartuta kalerako kartelen kopiak topatzen dira gehien bat.

Tira, aipamena egingo dugu beste barik (adituen urteroko analisi serioaren esperoan ;-)), orain arte sarean harrapatu ditudan laurak (baten bat gehiago balego, esan eta ekarriko dugu hona).

Zer deritzezue?

AEK, hurbiltasuna eta identitatea ("garena")

Udal Euskaltegiak (Gipuzkoakoak ala denak?). Elkar ulertzea, baina "gu gara" hauek ere.

IKA: metodo(logi)a hauen ardatza

Elkarlan: bidea zein den erakusten.

Egunerketa:

Aipatu gabe utzi dut Nafarroako euskara zerbitzu batzuek martxan ipini duten euskafe kanpaina. Web (http://www.euskafe.com/), bideo eta guzti.

Hemen logoa

Eta bideoa

AEK-koek ere bideo bat sareratu dute:

Internet? Tiraaaaaa!

Irailaren ekuadorra pasatu dugu gaur. Aste pare bateko sprint-a urrirako, hau da, gure eskola gehienak hasteko. 40.000 etorriko ei dira aurten ere, eta publizitate kanpainak hasita daude. Etxeko buzoian hasi dira paperak agertzen, kalean ere kartelen bat ikusten da, metroan ere ikusten dira, telebista-irratietan agertu da spot-en bat edo beste.

Tira ba! Bueltatxo bat egingo dut euskaltegien webguneetara aurten zer nobedade dabilen edo. Webslides-en prestatuta daukadan aurkezpena entxufatu eta orriak pasatzen utzi dut. Kaka! Iaztik hona ez da ezer mugitu apenas, edo batzuek oraindik segitzen dute udako matrikulazio kanpainarekin edo beste batzuek webgunearen aingura aspaldian inkatu zuten, eta hortxe dago "matrikula zabalik" eternoa.

Baina ibili, bagabiltza, kalean, metroan, telebistan, buzoian... Eta interneti ez diogu kasurik ere egiten! (salbuespenak salbuespen)

Teknologia, webdosazero, webtresazero, sare sozialak, mundu birtualak, sarearen botere gero eta ikaragarriago eta ikaratzekoagoa omen... Mundua, komunikazioa, pertsonak, harremanak, portaerak aldatzen ari (omen) direla... O gu hemen!

Kartelak bilatu, kanpainak aztertu, kuxkuxeatu, saltsa apur iraileko sasoi kritiko honetan. Sarean behintzat ez dago modurik.

Gure "target-a", 40.000 horiek denak, analfabeto digitalak ote dira? Internetekoa matraka baino ez da? Teknologiarena ahoa ederto betetzeko berba potoloa besterik ez? Akaso hemen azken batean balio duena betikoa da, eta kitto? Akaso bai.

Baina sarean, geu barik, bada gure kanpainei kasu egiten dionik. Eskerrak!

Do you remember?

Bufa! Aurtengo udakoa bai relaxa! Tontamentean irailean paratu gara derrepentean eta karraju nagusia ziku daukagu. September, Earth, Wind & Fire-en kantu zaharra etorri zait gogora eta tarareatzen hasi naiz: Do you remember....?.

Eta lehengo iraila "erremenbratzen" hasi naiz. Ia ahaztuta. Zenbat gauza pasatu dira urtebetean!

Ikasturtearen naturaltasuna aurrerantzean hain naturala izango ote zen galdetzen hasi ginen. Urtebetea joanda une honetan naturala ez den bakarra neure galbana da, hala ere, esango nuke ez dela berrikuntza handirik agertu oraindik.

"Aprender euskera" hura internet-en bilatuta zer aurkitzen genuen kexaka ibili ginen gero. Urtebetegarrenean Google-en emaitzen lehenengo orrialdean Gabriel Aresti euskaltegia eta Eusko Jaurlaritzaren erreferentzia hau ikusi dut online metodoen artean. Gainerakoetan ez da egon posizionamendu lan handirik.

Kolpetxoa egin diet euskaltegien webguneei, eta ez dago nobedade handirik han ere. Publizitate kanpaina gehienak box-etan daude oraindik nonbait. Gipuzkoako Udal Euskaltegien sheriff-ak eta AEKren laguntxoak orain arte aurkitu ditudan bakarrak. Aste pare bat edo itxaron beharko da seguraski.

Ikasturtea hasteko dagoela. Seinale gutxi oraindik. Karrajuko alfonbrari hautsa kendu eta seinaleak aurkitu eta ematen hasi beharko dugu, ezta?

Ummm. Bizkortuko gaituen zerbait behar dugulakoan nago. Estimulanteren bat aurkitu duzue udan?

Zer ikusten diote euskarari?

Sergio Monge komunikazioan aditua aspaldiko ezaguna dugu Karrajuan eta blogosferan oro har. Ekarpen interesgarriak egin zizkigun ikasturte hasieran euskararen irudia eta euskaltegien publizitateaz, eta orduan zorretan utzi zigun hausnarketa plazaratu du egunotan taller d3 blogean. Bi artikuluotan hain zuzen ere:

• Euskara saltzeko estrategiak (II)
• Zergatik hartu behar dugu Euskara markatzat?

Ideia-ikuspegi berri bati bueltak ematen dabilkio Sergio: euskara marka bat da, komunikazioaren aldetik horrela ikusita galdera planteatzen da. Zer dio "euskara" markak? Zer ematen/ekartzen dio "publikoari"? Zer pertzepzio-ideia dabiltza haren inguruan?

Ikerketaren beharra (eta metodologia) planteatzen du azken batean. Aurriritzi, topiko, azaleko pertzepzio asko dabiltza akaso gaur egun, baina azterketa serio eta oinarrituen falta dago nonbait.

Baliteke. Bati entzun diogunetik zenbat bider atera dugu "jendeak dio..." edo "jendeak uste du..." bezalakorik?

Eta analisiarekin batera galdera benetan interesgarria: Zer "marka" nahi dugu euskararentzat?

Azken horretan ez dakit gauzak oso argi izango ote ditugun, baina guk neurri handi batean euskarara hurreratzen den publikoarekin harremanetan lan egiten dugunez pista asko eman ditzakegu hasierako analisi horretarako.

Gure ikasleek (inguruan bizi diren era guztietako pertsonak azken batean) zer ideia-pertzepzio daukate euskararekin? Zer sentimendu? Zelan ikusten dute euskara? Eta euskaldunok zelan ikusten gaituzte?

Sergiok tradizioa, abertzaletasuna eta zorrozkeria aipatu ditu. Beste batek bertokotasuna gehitu du. Nik neuk, geure ikuspegitik, akaso gehituko nuke identifikazioa, sozializazioa, idealizazioa... Ez dakit ba. 

Gogoeta interesgarria edozelan ere. Orain egiteko, edo, publizitatearen oporren ostean nahi baduzue.

PD. Oporretan zelan begiratzen diguten aztertzera dedikatu gaitezke.

Eta zuk? Ba al dakizu euskara?

Nafarroatik dator sorpresa oraingoan. Iruñean AEKren Iruñezar euskaltegian bideo hau egin dute. Ez da spot-a ez, fim labur-ertaina baino, 20 minutu ingurukoa. Ondo landua duda barik, eta umorez betea.

Euskaltegien webguneak

Lehengoan deskubritu nuen Webslides jostailuarekin euskaltegien webguneen aurkezpena egitea pentsatu dut. Erraza, Diigon lastermarken zerrenda egin eta automatikoki sortu du aurkezpena, hemen daukazue: Euskaltegien webguneak. (bide batez, baten bat falta bada esan, mesedez.)

Aurkezpenari begira geratu naiz. Zer daukagun ikusten. Hain zuzen ere, ikasturtearen hasieran euskaltegien webguneek interneten zer pisu daukaten jardun genuen, ez webguneei eurei buruz hala ere.

Alde handiak daude batetik bestera: estetika, antolaketa, edukiak, zerbitzuak, informazioa, lantze-maila, eguneratzea, irisgarritasuna, funtzionamendua... Oro har hala ere, denak ikusita inpresio gazi-geza hartu dut.

Gaur egun webgunea edukitzeak berez ez du ezer adierazten, ez bada interneten egon behar dela munduan bazarela adierazteko akaso. Funtzio desberdinak bete ahal ditu webguneak: nor-zer-non zaren esan, marketing eta publizitaterako tresna, zerbitzuak emateko bide, baliabide-iturri, komunikazio-gune, albistegi...

Hori guztia nahi izaten da sarritan, eta horrek mantenu eta eguneratze-lana eskatzen du. Inpresioa daukat gurean internet oraindik urrun ikusten dela eta, salbuespenak salbuespen, ez dela egiten webguneak antolatzeko eta eguneratzeko ahalegin berezirik. Eta gauzak aldatzen ari dira.

Ez naiz jarri diseinu hutsuneak detektatzen. Baten batek (auto)ebaluazioa egin nahi badu hor dauzka webguneen ohiko 43 akatsen zerrenda hau (ingelesez, hemen gaztelaniaz) edo Jakob Nielsen guruaren aholkuak.

Ez da diseinu kontua soilik hala ere, beharbada lehenengo galderak honakoak izan daitezke: Zertarako nahi dugu webgunea? Zertarako behar dezake jendeak? Zer irudi-mezu-eduki zabaldu nahi ditugu sarean? eta... Hori da gaur egun zabaltzen duguna?

Hemen daukazue aurkezpena. Zuei zer iruditzen zaizkizue?

Euskaltegien webguneak

IKAbideoak

Euskaltegiak propaganda eta irudi kontuetan ez ditugu oso aktibo ikusi azkenotan sarean, are gutxiago web2.0 munduan.

Gaur berriz sorpresatxoa hartu dut Youtuben. IKAkoek bideo sorta zabala sartu dute han. Ez dakit publizitate kontua den edo bideook norako diren. Hemen lagintxu bat, "IKA beldurrik gabe":

Bideo landuak duda barik. Webgunean zelan txertatuko dituzten ikusteko deseatzen nago.