on-line edo ez on-line

Abuztuan jakin genuen HABEren ikasturte hasiera honetarako prestakuntza-eskaintzaren berri. Haien artean, azkenotan ugaldu diren bezala, teknologia berriekin lotutako ikastaro berriak ikusi genituen: Podcastinga, Wikiak eta Ikaskuntzaren eraketa: on-line eta aurrez aurreko lana uztartuz izenekoa.

Blogen eta wikien inguruan jardun da aurreko urteotan, baina ikastaroak amaitu eta ez dirudi hango esperientziek jarraipenik izan dutenik (publikoan behintzat). Probako blogak sortu ziren adibidez, baina haietako gutxik iraun dute gaur arte, eta berririk ez dugu ikusi apenas.

Oraingoan ere probatan ibili dira batzuk, podcasting-arekin adibidez hemen edo hemen. Lehengo astean hala ere, Jon Antxiaren blog berpiztuak eman zigun sorpresatxoak: On-line eta aurrez aurreko lana uztartuz mezuan izen bereko ikastarokoak aplikatzen hasi eta haren berri emango zigula. Baita hasi ere Ikasleei plataformaren berri eman diegu mezuarekin.

Teknologiaren aplikazio didaktikoa -ez dakit arrazoiarekin edo arrazoi barik- autoikaskuntza eta urruneko ikaskuntzarekin lotzeko joera daukagu, gehienez b-learning edo eredu misto (nahikoa lausoa) delakoarekin. Eta gaur egun teknologia hitzaren zabal-zabalean aplikazioak noranahikoak eta nonahikoak izan daitezke. Ikastalde klasikoetan, bai eskola jardunean bertan, bai eskola-denborako osagarri modura, "etxeko lanak" egiteko baino ez bada ere. Alde horretatik Jonen esperientza jarraitzea interesgarria da duda barik, eta kontatzea eskertzekoa.

Bestalde, bitartean HABEk lan-taldeak antolatu zituen autoikaskuntza eta eredu mistoak aztertzeko. Ez daukagu oraindik haien ondorioen berri (hemen ibiltzen den baten batek akaso), laster etorriko dira seguraski. Ez da gauza bera izango balizko eredu msitoa eta aurrez aurreko taldeetan teknologiaren aplikazioa, baina era berean, ez dut uste konpartimentu isolatuak direnik ere. Gehienez continuum batean kokatzeko puntuak. Online-etik off-line-era?

Teknologia bera tresna baino ez da, gero eta oharkabeagokoa izango dena gainera. Baina tresna honek ikaskuntzari (formalari zein informalari) dimentsio birtuala eranstea ahalbideratzen digu eta honexetan dago aldea.

Orain arte estuegi jokatu dugu honetan, bi eredu baino ez dira aurreikusi: aurrez-aurrekoa eta autoikaskuntza deituriko b-learning eredu nahiko mononolitiko bat (zeinak, halabeharrez, kate mozeegian lotuta badago ere, aniztasunera jo eta joko duen).

Nire ustetan zuk diozun continuuma dago, norabide bikoitzekoa gainera: presentzialetik e-learningera eta e-learningetik presentzialera.

Esan nahi da, bi muturren artean: aurrez-aurreko ikastaro hutsen eta ikastaro birtual hutsen (oraindik behar beste garatu gabeko esparrua)artean hainbat eta hainbat konbinazio posible daudela, segun eta zenbat birtualitate portzentaia eransten zaion ikasketa prozesuari.

Aniztasun hau ez da erraza arautzen eta administrazioak modulo jakin batzuk erregulatzera joko du, hori ere ulergarria da; baina ahalik eta kate luzeena erabili beharko luke ikaskuntza formalean eta ikaskuntza informalari dagokionez, arautu aditza sustatu aditz bihurtu, ezen esparru hau gero eta garrantzitsuagoa izango delakoan bainago.

Gaur egungo erronka nagusia ikaskuntza formalean apurka-apurka birtualitatearen potentzialtasuna sartzean datza. Garrantzitsua izanik ere, hori bezain garrantzitsua iruditzen zait e-learning hutsa garatzea eta ikaskuntza esparru informalak sustatzea.

Zeharkakoa bada ere, hortxe dago aipatzen duzun beste kontutxo bat. Sarritan egin egiten ditugu ikastaroak: direla blogak, direla wikiak... baina ez dira gero behar beste sustraitzen. Agian, konturatu behar dugu gauza ez dela wiki edo blog bat egitea, baizik eta gure ikasleen lana eraginkorragoa izan dadin zer nolako dimentsio birtuala behar duen erabakitzea eta ondoren horretarako beharrezko diren tresnak aukeratzea. Honela bakarrik, hau da, IKTeek ahalbideratutako dimentsio birtuala eskoletako kurrikulumean integratuta badago eta ebaluagarria bada lortuko dugu hasiera batean dimentsio hau sustraitzea. Ziur naiz, egoki aplikatzen bada eta eraginkorra bada, bidea egingo duela eta esparru informalera ere zabalduko dela.

erantzun honi

Konforme zurekin Plisti. Azken batean hortik doa gogoeta. Dena dela, errezelo apur bat ematen didate egin daitezkeen sinonimia eta antonimia batzuek:

autoikaskuntza = teknologia
teknologia = birtualitatea
birtualitatea = online
online vs aurrez aurrekoa
aurrez aurrekoa vs teknologia
autoikaskuntza vs aurrez aurrekoa
teknologia vs aurrez aurrekoa
aurrez aurrekoa = taldea
taldea vs birtualitatea

EGA azterketa aspaldian gainditu arren, ez dut inoiz sinonimia perfektuan sinistu izan. Are gutxiago hitzen fakzioetan (badakizu beltzak eta berdeak).

Ikastaroak direla eta, hortxe dago asuntua nire ustez ere: teknologiak, birtualitateak zertan lagundu ahal digu? Horretarako zer teknologia-abilidade behar dugu? Edozelan ere, onartu behar da teknologia ezagutzeak azalerazten dituela aukerak sarritan. Baina bai, ikas-jarduerarako aukerak eduki behar dira gogoan beti.

erantzun honi

Etorkizuna sarean dago, informazioa saretik ateratzen eta sarean sortzen dugu,gaur egun ezagutza garatzea ezinezkoa da "entxufatuta egon gabe".
On-line ikastaroak erabiltzen ditugu etengabeko prestakuntza delakoan trabatzeko, ezinbestean. Ba al dago besterik?
Beti bezala, irakasle onak eta txarrak egongo dira, plataforma onak eta txarrak, ikasle onak eta txarrak... baina etorkizuna hemen dago. Eta oraina ere bai.

erantzun honi

Ikastaro bat on-line ematen ari naiz eta, aurreko baten, ikasle baten mezua jaso nuen; honakoa zioen:

"Hemen ari naiz, aste honetako gaia lantzen. Begiratuko dut berriro testuaren ezaugarrien ariketa eta bidaliko dizut. Agur bero bat eta mila esker zuen pazientziarengatik. Piskanaka lortuko dut teknologia berri hauek ulertzea!!! kar, kar, kar..."

Plistik oso ondo dioen moduan, teknologia tresna da; tresna baino ez. Baina, gauden fase honetan, tresnari ematen diogu garrantzi handiagoa, besteri baino. Ikasle horren aipamena sakon irakurri arren (corta y pega egin dut) nekez atzemango duzue zer ikastaro ematen ari naizen; baina bai, ordea, ze bide darabilgun emateko.

Eta, lankide batek esan zuen moduan, ordenadore pantailak ez digu uzten informatikaren aukerak probesten.

HABEkoek (beti abangoardian) apustu sendoa egin dute teknologian oinarritutako ikaskuntza bultzatzeko; ez dakit etorkizuna hor ikusten dutelako, edo formazio didaktikoan zer egin ez dakitelako.

Horrela, hainbat ikastaro eskaintzen ari da, Benitok dioen moduan: blog, wiki... Baina nago hemen ere tresnak ematen digula kili-kili handiagoa, horrekin egin daitekeenak baino.

Badut eskarmentua ikastaro horietan, ikasle rolean. Orain momentuan, badaukat, ondorioz, neure blog eta wiki propioak. Baina nahiago dut taberna hau zerbezak hartzeko. Erabili al ditut inoiz nire tresna horiek? Ez. Zergatik? Erabiltzen ez dakidalako.

Formazioa ezin da izan baliabide erakuste bat. Blogak egin ditzakegu, wikiak egin ditzakegu, dohain ditugu; bale, eta zertarako? Ez nauzue formatu horien erabileran; zer egin dezaket nik baliabide horiekin? HABEko teknikariek aplikazio didaktikoak eskatzen dizkiete ikasleei, eta gero horien batuketa eman feedbackean. Kito!

Eta, beste behin, finantziazioaren arazoa ere hor dago. Nire eskarmentuaren arabera, ikaslearen lan birtualak etxeko lantzat hartu izan dira eta, denok dakigunez, etxeko lanak ez dira diruz laguntzen. Eta ondorioz, esan beharko genuke, irakaslearen lana ez da ordaintzen.