Hutsaren aurrekoa

Euskadi Irratiko Mezulari saioaren tertuliaren zati bat entzun dut gaur arratsaldean. Korrika hasi dela eta, iruzkinean ibili dira hiru tertuliakideak (ez dut saioa normalean entzuten eta gaur ere ez dut osorik entzun, beraz ez ditut izenak entzun eta haien artean Mikel Irizar baino ez dut identifikatu).

Mikelek eta beste tertuliakide batek egin dute lehenengo irakurketa Korrika eta halako jaien inguruan. Euskaltzaleen artean azkenotan zabaldu den diskurtso baten ildotik jo dutela iruditu zait: halako makrojaiek ez dutela euskararen geroa ziurtatzen, egun edo sasoi labur bateko ilusioa baino ez direla... Beste tertuliakidea oldartu egin zaie, jaia eta ospakizuna behar direla hizkuntza biziko bada (Rousseau-ren aipamena egin du).

Errutina bihurtzen den ekitaldiak zentzua galdu eta prozesuan aurrera egiten ez duela laguntzen ulertu diot Mikeli, halaxe pasatzen dela horrelako makrojaiekin. Beste tertuliakideak hauen ekarpena hutsaren hurrengoa izan daitekeela esan du.

Ez da erraza (eta tertuliakideok horrela aitortu dute) Korrika edo Ibilaldia bezalako ekitaldi batez publikoan halakoak esatea, hain garbi berba egitea alegia. Kutsu afektibo-sinboliko handia daukate euskaldun eta euskaltzaleon artean, eta errazena erreakzio gogor-biszeralak piztea da. Nik neuk hala ere, guztiz bat etorri ez arren, gero eta gehiago estimatzen ditut horrelakoak, arrazoituta botatzen direnean gehien bat.

Gogoeta pare bat kontu honetaz, eskertuko nuke zuen iritzia:

Ekitaldi horiek une bateko ilusioa izan daitezke, bai. Lana egunerokoa da, eta egunero euskalgintzan lan egitea (euskara irakasleok, teknikariak eta gainerako profesionalak) ez da samurra izaten. Nahi genukeenetik urrun gaude oraindino eta ilusioa da galtzen errazena. Ez dakit horrelakoek noraino lagunduko diguten, baina -zer nahi duzue esatea?- Korrikak, neuri behintzat alde horretatik ez dit kalterik egiten. Egia da horrelakoak urteen poderioz errutina egin eta animo gutxiago ematen digutela, areago beraiek antolatzeko egin behar den ahalegina ezagututa, baina beharrezkoak ditugu oraindino.

Gauza bat hartu behar dugu gogoan, esatea politikoki zuzena izan ez eta gutxitan aipatzen den arren, ekitaldi horien helburu bakarra ez da festa eta ospakizuna, dirua dabil tartean, dirua oraindino behar delako. Korrika honetan argi esan da, batzen dena bi euskaltegi egiteko erabiliko da: Iruñean eta Baionan hain zuzen ere. Gordinegia iruditzen zaigu horrela esatea, baina esan egin behar da: euskararen normalizazioak dirua behar du ekitaldiaren osteko eguneroko lanari ekiteko. Eta ematen zaizkigun diru eta konfidantza horiek gure gain ardura ere uzten dute, gauzak ahalik eta hobetoen egitekoa.

"Euskararen aldeko jaia" leloarekin definitzen ditugu ekitaldiok. Zehatzago esango bagenu hobeto beharbada: "Begira, jai honekin nahi dugu hizkuntzarekin daukazun afektoa beste askorekin konpartitzen duzula ikusita sentimendu hori indartu dezazula, ze, hori da oraindik orain aurrera egiteko daukagun oinarririk sendoena, eta bestetik, honetan ari garenok lanean jarraitzeko dirua behar dugu, ze, sentimendu eta gogoarekin soilik ezin dugu aurrera egin egunerokoan. Emaiguzu adorea, eta dirua."

Hori bai, inork ez dezala espero euskara gure herrian hizkuntza "normala" den egunean hau etengabeko festa izango denik, euskara da errutina bihurtu behar duguna, ez euskararen aldeko jaiak.